बाजुरा : बाजुराको बुढीगंगा नगरपालिका–७ देनसायलमा जन्मेकी अनिता थापा, जो उमेरले ३५ वर्षकी मात्र भईन् । विद्यार्थी जीवनदेखि नै संघर्ष गर्दै आएकी अनितालाई स्वास्थ्यकर्मी बनेर बिरामीहरुको सेवा गर्ने ठुलो इच्छाशक्ति थियो । सामान्य घरमा जन्मेकी अनितालाई स्वास्थ्यकर्मी बन्ने रहर भएपछि परिवारले समेत उनको इच्छा पुरा गरिदियो । गाउँबाट एसएलसी सम्मको पढाई सकेर उनी अनमी पढ्न जिल्ला बाहिर गईन् ।

अनमी पढाई सकेर घरमा बसेकी उनलाई तत्कालिन समयमा ग्रामीण जलश्रोत व्यवस्थापन परियोजना र गिफ्ट नेपालमा जागिरको अवसर मिल्यो । उनी जागिरकै सिलसिलामा बाजुराकै दुर्गमा रहेको साविकको गोत्री गाविसमा स्वास्थ्यकर्मी भएर सेवा दिएकी थिइन् ।

तत्कालिन समयमा गैरसरकारी संस्थाको परियोजना सकिएपछि उनलाई जिल्ला अस्पतालमा पोषणका क्षेत्रमा स्वास्थ्यकर्मी भएर काम गर्ने अवसर मिल्यो । जहाँ ८ वर्ष उनले गरिब विपन्न परिवारका नागरिकहरुको उपचारमा निरन्तर लागिन् । काम गर्दै जाँदा ८ वर्ष वितेपछि उनी घरमा १ वर्षको छोरालाई छाडेर स्टापनर्स पढ्नका लागि दिपायल गएकी थिईन् ।

उनले एकवर्षको छोरालाई श्रीमान धनबहादुर रावलसंग छोडेर ३ वर्षे स्टाप नर्सको पढाईसकेकी थिईन् । स्वास्थ्यकर्मी बन्ने इच्छा पुरा गर्न श्रीमानको भरपुर सहयोग मिलेपछि स्वास्थ्यकर्ममा निरन्तरता दिन उर्जा मिलेको अनिताको भनाई रहेको छ । कोखको १ वर्षे दुधे बालकलाई श्रीमानका साथ छाडेर स्वास्थ्यकर्मी बनेकी अनिता अहिले दुर्गमका बिरामी आमाहरुको जीवन रक्षाका लागि भगवान सावित जस्तै बनेर काम गरिरहेकी छन् ।

उनी कार्यक्षेत्रमा मात्रै नभएर गाउँगाउँमा पुगेर स्वास्थ्य सम्बन्धी जनचेतनामूलक कार्यक्रम समेत गरिरहेकी छन् । जिल्ला अस्पताल बाजुरामा लामो समयसम्म काम गरेकी अनिता २०७९ सालदेखि कर्णाली प्रदेशबाट अनमी पदमा सिफारिस भएर हुम्लाकाको ताँजाकोट गाउँपालिकामा रहेको मैला स्वास्थ्य चौकीमा २ वर्षदेखि कार्यरत रहेकी छन् ।

मैला स्वास्थ्य चौकी दुर्गमा रहेको र सीमित श्रोत साधनकाबीच उनले आफ्नो सेवामा तल्लीन भएर स्वास्थ्य सेवा दिईरहेकी छन् । अनिताकै अथक प्रयासबाट मंसिर २८ गते एकजना गर्भवती महिलाले पुनः जन्म पाएकी छन् । दुर्गममा रहेको मैला स्वास्थ्य चौकीमा आउने हरेक गर्भवती आमाहरुले उनलाई नै चेकजाँच गराएर सेवा लिने गरेका छन् ।

दुर्गमको स्वास्थ्य चौकीमा सीमित श्रोत साधनका बावजुत पनि अप्ठेरोमा रहेका विशेषतः गर्भवती र सुत्केरी महिलाहरुको ज्यान रक्षाका लागि उनको कर्मबाट सहयोग पुगेपछि त्यहाँका नागरिकहरु सन्तुष्टी भएका छन् ।

दुर्गममा रहेर अनिताले सेवा लिन आउने गर्भवती र सुत्केरी आमाहरुको ज्यान रक्षाकै लागि दिनरात नभनी सेवा दिइरहेकी छन् । उनी भन्छन् गर्भवती र सुत्केरी महिलाका लागि खाईनखाई जोखिम लियर काम गर्नुपर्छ तर पनि नेपाल सरकारको तलब बाहेक अरु केही थप सेवा सुविधा छैन् । 

अनिताले पुनः जन्म दिएकी मर्मा
४ दिन अगाडि अर्थात मसिंर २८ गते शुक्रबार रातिको कुरा हो, हुम्ला जिल्ला ताँजाकोट–३ कि २२ वर्षीया मर्मा सार्कीलाई घरमा सुत्केरी बेथाले च्यापेपछि उनका आफन्तहरूले अनिता कार्यरत रहेको मैला स्वास्थ्य चौकीमा पुर्याएका थिए । ३ दिन अगाडी मात्र मैला स्वास्थ्य चौकीमा स्वास्थ्य परीक्षण गर्न आएकी मर्मा सार्कीलाई अनिताले भिडियो एक्सरे गरेर स्वास्थ्य परीक्षण गरेकी थिईन् ।

मर्माको स्वास्थ्य चेकजाँच गर्दा बच्चा उल्टो र बच्चाको टाउकोमा पानी जमेर ठुलो भइसकेको थियो ।  अनिताले मर्माको स्वास्थ्य अवस्था जटिल देखेपछि राति नै सुविधा सम्पन्न अस्पताल लैजान रिफर गरेकी थिईन् । तर मर्माका आफन्तहरुले उनको जटिल अवस्था हुँदा हुँदै घरमा लिएर बसेछन् उनले भनिन् ।

दुर्गमका गर्भवती आमालाई जहिले पनि जोखिम् हुने हुँदा समयमै सुविधा सम्पन्न अस्पताल जान परामर्श गरेपनि गरिबी र अशिक्षाका कारण उनीहरु जान नमान्ने गरेको अनिता बताउँछिन् । दुर्गम अनि आफ्नो स्वास्थ्यको समेत यहाँका महिलाहरुले वास्ता गर्दैनन् ।

एकातिर दुर्गम गाउँका स्वास्थ्य संस्थाबाट भनेको समयमा यातायातको सहज ब्यबस्था हुँदैन अर्कोतिर स्वास्थ्य संस्थामा सिमित श्रोत साधन र उपकरण हुने भएकोले समस्या समाधान गर्न निकै गाह्रो हुने गरेको छ । मर्मा सार्कीको अवस्था पहिल्यै थाहा पाएकी स्वास्थ्यकर्मी अनिता थापाले भनिन् जसरी हुन्छ बच्चा जे भएपनि आमालाई बचाउनु पर्छ भन्ने मनमा लागिरहेको थियो ।

छिटो छिटो हुम्लाबाट बाजुराको कोल्टी अस्पतालमा लगेर आमालाई बचाउनुपर्छ भन्ने उदेश्यले बेथाले च्यापेकी सार्कीलाई अनिता सहितको टोलीले बिरामीलाई कोल्टी अस्पतालमा पुर्याएका थिए ।उनले कोल्टी स्वास्थ्य चौकीमा आमा र बच्चा बचाउन सफल भएको नर्स अनिताले बताईन ।

नर्स थापाले भनिन् आफू र कोल्टी अस्पतालमा कार्यरत डाक्टरको सहयोगमा बच्चा बचाउन नसके पनि आमाको ज्यान जोगाउन सफल भयौं । राजनीतिक विचारका कारण उनलाई असहयोग हुने गरेको भएपनि मर्माको ज्यान बचाउँदा त्यहाँका नागरिकहरु भने खुसी भएका छन् । बच्चा भन्दा आमाको ज्यान बचाएको भन्दै आफन्तले धन्यवाद दिएका छन् ।