“राष्ट्रका लागि खेलकुद, स्वास्थ्यका लागि खेलकुद, विद्यार्थीको सर्वाङ्गीण विकासका लागि खेलकुद” भन्ने मूल नारासहित यो वर्षको प्रतियोगिता सञ्चालन भएको छ । उद्घाटन समारोहमा बडीमालिका-१ र २ का विद्यार्थीहरूले विविध झाँकी, मार्चपास तथा सांस्कृतिक प्रस्तुतिहरू प्रदर्शन गरेका थिए ।

कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि तथा नगरप्रमुख अमर खड्काले खेलकुदलाई निरोगी समाज निर्माणको आधारका रूपमा व्याख्या गर्दै भने, “विद्यार्थीको क्षमता विकास र उनीहरूलाई राष्ट्र निर्माणको मूलधारमा उभ्याउने महत्वपूर्ण माध्यम खेलकुद हो ।

नगरपालिकाले खेलकुद संरचना विकासदेखि प्रतियोगिता व्यवस्थापनसम्मका कार्यहरू योजनाबद्ध रूपमा अघि बढाउनेछ ।” उनका अनुसार खेलमैदान स्तरोन्नति तथा प्रतिभावान खेलाडीलाई प्रोत्साहन गर्ने कार्यक्रम निरन्तर सञ्चालन गरिनेछ ।

उपप्रमुख नन्दा थापाले महिला तथा बालबालिकामैत्री खेलकुद वातावरण निर्माणमा पालिकाको जोड रहने उल्लेख गर्दै भनिन्, “हामी खेलकुदलाई केवल प्रतिस्पर्धा मात्र होइन, अनुशासन, नेतृत्व र आत्मविश्वास विकास गर्ने अवसरका रूपमा लिन्छौँ । नगरका सबै विद्यालयमा समान पहुँचसहित खेलकुद कार्यक्रम विस्तार गर्दै जानेछौँ ।”

उनले खेलाडीहरूको सहभागिता वृद्धि गर्न छुट्टै प्रोत्साहन कार्यक्रम अघि सारिने पनि बताइन् । कार्यक्रमका सहभागी सरोकारवालाहरूले विद्यार्थीको उज्वल भविष्यका लागि खेल क्षेत्रलाई अझ मजबुत बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् ।

उद्घाटन समारोहको अध्यक्षता बडीमालिका नगरपालिका खेलकुद संयोजक राजेश पायल विकले गरेका थिए । कार्यक्रममा उपप्रमुख नन्दा थापा, सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी सितल रावल, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत पदम बहादुर माझी, तथा वडा नं. १ देखि ९ का वडाध्यक्षहरूको उपस्थिति रहेको थियो । कार्यक्रमको सञ्चालन बडीमालिका नगरपालिका शिक्षा शाखाका प्रमुख प्रा. स. राम बहादुर कटुवालले गरेका थिए ।
 

निर्वाचन कार्यालयका सूचना अधिकारी राजेश चौधरीले २९ हजार ४३९ जनाले राष्ट्रिय परिचयपत्र र बाँकी १६ हजार ५८१ जनाले सम्बन्धीत निर्वाचन कार्यालयमै पुगेर मतदाता नामावलीमा नाम दर्ता गराएको बताएका छन् । 

नयाँ थपिएका मध्ये सबैभन्दा मतदाता कैलालीमा छन् । भने सबैभन्दा कम बाजुरामा रहेका छन् । कैलालीमा १८ हजार २१३ जनाले मतदाता नामावलीमा नाम दर्ता गराएको देखिन्छ । भने सबैभन्दा कम रहेको बाजुरामा एक हजार ५१७ जना थपिएका छन् ।

कैलालीपछि क्रमशः कञ्चनपुरमा १२ हजार २९१, बैतडीमा दुई हजार ६५२, दार्चुलामा दुई हजार ६२८, अछाममा दुई हजार ६०४, बझाङमा दुई हजार ३४५, डडेल्धुरामा एक हजार ८९२ र डोटीमा एक हजार ८७८ जना मतदाता थपिएका छन् । 

थपिएका नयाँ मतदाता जेनजी समूहका नै धेरै रहेका छन् । उनीहरुले यो पटक पहिलो मतदान गर्ने देखिन्छ । जसमा उनीहरुको मतलाई पनि आगामी चुनावका लागि निर्णायक मानिएको छ । देशभर भने ८ लाख बढी मतदाता नयाँ थपिएका छन् । 

आगलागीका कारण लाखौँ रुपैयाँ बराबरको धनमाल जलेर नष्ट भएको प्रारम्भिक अनुमान गरिएको छ । आगलागी नियन्त्रणका लागि तत्कालै स्थानीय बासिन्दाहरू जुटे पनि आगो द्रुत गतिमा फैलिँदा घरभित्रको सबै सामग्री जोगाउन नसकिएको एमाले जिल्ला कमिटी प्रचार विभाग प्रमुख तथा स्थानीय राजन रोकायाले जानकारी दिएका छन् ।

उनका अनुसार आगलागी कसरी सुरु भयो भन्ने कारण भने खुल्न बाँकी छ । पीडित परिवारलाई तत्काल आवश्यक सहयोग जुटाउने प्रयास भइरहेको जनाइएको छ । कुनै मानवीय क्षति भने नभएको पुष्टि गरिएको छ । पीडित घरपरिवार अहिले अस्थायी आवासमा बसेका छन् ।

सोमबार जिल्ला प्रशासन कार्यालय परिसरमा आयोजित एक विशेष कार्यक्रमकाबीच उनले पूर्व निमित्त प्रजिअबाट पद तथा जिम्मेवारी ग्रहण गर्दै बाजुराको प्रशासकीय नेतृत्व सम्हालेका हुन् । कार्यक्रममा सुरक्षाका अधिकारी, कर्मचारी तथा विभिन्न निकायका प्रतिनिधिहरूको उपस्थिति रहेको थियो ।

कार्यक्रममा बोल्दै नयाँ प्रजिअ निरौलाले कानुन शासनको पालना, सुशासन, सेवाग्राहीमैत्री प्रशासन र समन्वयकारी भूमिकालाई प्राथमिकता सहित काम गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् । उनले बाजुरा जिल्लाको विकास, सुरक्षा तथा प्रशासनिक सुधारका लागि सबै पक्षसँग सहकार्य गर्दै अघि बढ्ने बताएका छन् ।

प्रजिअ निरौलाले जिल्लामा रहेका विभिन्न चुनौती समाधान गर्न सबै पक्षको सुझाव, साथ र सहकार्य अत्यावश्यक हुने उल्लेख गर्दै, कार्यालयले दिनुपर्ने सेवा प्रभावकारी बनाउने आश्वासन दिएका छन् । यससँगै बाजुराको प्रशासनिक नेतृत्व औपचारिक रूपमा नयाँ ढंगले अघि बढेको छ ।
 

आइतबार साँझ नेपाली काँग्रेस बान्नीगढी गाउँ पालिका कार्यसमितिका सचिव समेत रहेका गाउँपालिका अध्यक्ष टेक बहादुर साउँदका ज्वाई खेमराज साउँदले मदिराले लट्ठ भई कर्मचारीमाथि आमा-चकारी र ज्यान मार्ने धम्की दिँदै उग्र ताण्डव मच्चाएपछि स्थानीय प्रशासनिक वातावरण झनै त्रासपूर्ण बनेको छ।

गाउँपालिका नजिकको क्यान्टिनमा खाना खाइरहेका लेखा अधिकृत अर्जुन जोशी र निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत झनक रेग्मीलाई  साउँदले आमा-चकारी गर्द‌ रोडमै पछारेर ज्यान लिने गम्भीर धम्की दिएका छन् ।

सुरक्षित रूपमा खाना खान नपाउने अवस्था सिर्जना भएको भन्दै गाउँपालिकाका कर्मचारीहरू आक्रोशित बनेका छन्। आफुमाथी गाली गलौज भएको बताउदै सूचना अधिकारी समेत रहेका लेखा अधिकृत अर्जुन जोशीले कानुनी उपचारका बिषयमा परामर्शमा रहेको बताएका छन् ।

नेपाली काँग्रेसबाट निर्वाचित गाउँपालिका अध्यक्ष  टेकबहादुर साउँदको आड र मौन समर्थनका कारण उनका आसेपासे केही नेता-कार्यकर्ता ‘अस्वभाविक’, ‘दादागिरीपूर्ण’ र ‘मदिरामा मातेर हुलहुज्जत गर्ने’ प्रवृत्ति बढ्दै गएको आरोप लाग्दै आएको । सातादिन अघिमात्रै गाउँपालिका अध्यक्ष  टेकबहादुर साउँद स्वयंले सोही क्यान्टिनमा मदिरा सेवन गरेर कर्मचारीमाथि आमा-चकारी गर्दै दुर्व्यवहार गरेका थिए।

गाउँपलाका अध्यक्ष र गाउँपालिका अध्यक्षकै पार्टीका पालिका सचिव दुवैले एक हप्ताको अन्तरालमै क्यान्टिनमै उग्र शैली देखाएको घटनाले गाउँपालिकामा राजनीतिक संरक्षण, दादागिरी र दण्डहीनताको वातावरण गहिरिँदै गएको गुनासो चुलिएको छ। घटनापछि कर्मचारीहरूले अहिले कानुनी उपचारबारे छलफल गरिरहेका छन्।

गाउँपालिका अध्यक्ष कालीबहादुर शाहीले स्वास्थ्य, पूर्वाधार तथा शिक्षासम्बन्धी समस्याका तीन मुख्य बुँदा मुख्यमन्त्रीसमक्ष प्रस्तुत गरेका छन् । अध्यक्ष शाहीले जुड्डीमा स्थापना भएको १० शैया अस्पताल सञ्चालनका लागि सरकारले आवश्यक जनशक्ति र उपकरण दिनु पर्ने माग गरेका हुन् ।

उहाँले गाउँपालिकाले आफ्नै स्रोतबाट डाक्टर, स्वास्थ्यकर्मी तथा औषधि–उपकरण व्यवस्थापन गर्दै आएको र त्यसमा प्रदेश सरकार जिम्मेवार र जवाफदेही नभएको गुनासो समेत गरेका छन् । गाउँपालिकाले अस्पताल सञ्चालन स्थिर बनाउन प्रदेश सरकारबाट बजेट तथा जनशक्ति व्यवस्थाको माग गरेको छ ।

कर्णाली करिडोर हुँदै चीनको ताक्लाकोटसम्म जोडिएको व्यापारिक मार्ग सञ्चालनमा आएपछि दैनिक सयौँ सवारी साधनको आवतजावत बढेको छ । यससँगै दुर्घटना जोखिम बढ्दै गइरहेकाले जुड्डीस्थित बडिमालिका अस्पतालमा ट्रमा सेवा सञ्चालन गर्न बजेट विनियोजन गर्न प्रदेश सरकारलाई आग्रह गरिएको छ ।

गाउँपालिकामा सञ्चालित ६ माध्यमिक विद्यालयमध्ये ३ उच्च माध्यमिक विद्यालयमा शिक्षक दरबन्दी अभाव देखिँदा गाउँपालिकाले निजीस्रोतबाट शिक्षक राखेर कक्षा सञ्चालन गरिरहेको छ । शिक्षा सुचारु राख्न माध्यमिक र उच्च माध्यमिक तहका लागि विषयगत शिक्षक अनुदान उपलब्ध गराउन माग गरिएको छ ।

नेकपा एमाले प्रदेश कमिटी उपाध्यक्ष समेत रहेका शाहीले प्रदेश सरकारले जहिलेपनि जगन्नाथ गाउँपालिकालाई बजेटमा विभेद गरेको र दुर्गम जिल्लाको विकासमा जिम्मेवार नभएको आरोप लगाएका छन् ।

जवाफमा मुख्य मन्त्री कमलबहादुर शाहले दुर्गमको विकासका लागि आफू र प्रदेश सरकार जिम्मेवार भइ अघि बढीरहेको बताएका छन् । यतिबेला मुख्य मन्त्री सहीतको टोली बाजुरा दौडाहमा सक्रिय छ । 

ती बालबालिकाको शैक्षिक सुधार र गुणस्तरीय शिक्षा आर्जनमा सहयोग पुर्याउने लक्ष्य सहित शैक्षिक सामाग्री सहयोग गरिएको पीसविन आभा परियोजना संयोजक पदम कठायतले जानकारी दिए ।

जसले कापी कलम र स्कुल पोशाग समेत किन्न सकिरहेका छैन्न, शैक्षिक सामाग्री अभावकै कारण नियमित विद्यालय जान अफ्ठ्यरो छ, ती बालबालिकालाई शैक्षिक सामाग्री सहयोग गरिएको हो, संयोजक कठायतले भन्नु भयो ।

परियोजना बाजुराका बडीमालिका, बुढीगंगा र त्रिवणी नगर पालिका र गौमुल गाउँपालिकामा सञ्चालित छ । ती पालिकाको सिफारिसमा बालबालिकाको नाम छनोट गर्ने र सोही सिफारिसको आधारमा सहयोग गर्ने गरिएको पीसविन आभा परियोजनाका अनुगमन तथा प्रतिवेदन अधिकृत कुसुम शाहीले जानकारी दिइन् । 

सिमान्तकृत तथा गरिब विपन्न परिवारका बालबालिका जसको अवस्था अवस्था निकै कमजोर भएका बालबालिकालाई नै पहिलो प्राथमिकतामा राख्ने र पालिकाले गरेको सिफारिसका आधारमा सहयोग गर्ने गरिएको छ । सामाग्रीपनि विद्यालयका शिक्षक, अभिभावक, पालिकाको प्रतिनिधीको रोहवरमा वितरण गर्ने गरिएको छ । 

पीसविन आभा परियोजना चार वटा स्थानीय तहका ४० वटा विद्यालयमा काम गरिरहेको छ । ती मध्ये ३४ वटा मावि र ६ वटा आधारभूत विद्यालय छन् । यो पटक ३७ वटा विद्यालयका ३०५ जनालाई सहयोग गरिएको छ । भने तीन वटा विद्यालयका ५४ जनालाई यस अघि नै वितरण गरिएको थियो ।

माध्यमिक तहका विद्यार्थीको हकमा स्कुल पोशाग, एक दर्जन कपी, एक दर्जन पेन र रिफिल, अंग्रेजी र नेपाली व्याकरण, अंग्रेजी शब्दकोष र विद्यालय झोला, रिफिल सहयोग गरिएको छ । भने आधारभुत विद्यालयका विद्यार्थीको हकमा अंग्रेजी र नेपाली व्याकरण, अंग्रेजी शब्दकोष बाहेक अंग्रेजी गणित चार्टबोर्ड र वर्णमाला, एक दर्जन पेनसिल र कटर र इरेजर सहयोग गरिएको छ । 

शैक्षिक सामाग्री मावि तहका विद्यार्थीलाक्षर्् ३ हजार ४ सय ९५, निमावि तह ३ हजार १ सय ६०, आधारभुत २ हजार ९ सय २५ बराबरको शैक्षिक सामाग्री सहयोग गरिएको छ । ७ वटा विद्यालयका ३०५ जना विद्यार्थीलाई करिब १० लाख बढीको शैक्षिक सामाग्री सहयोग गरिएको पीसविन आभा परियोजना संयोजक पदम कठायतले जानकारी दिएका छन् ।

पीसविन आभा परियोजना सन् २०२५ सुरुवाद देखि बाजुरामा सञ्चालित परियोजना हो । परियोजनाले विपन्न र गरिव परिवारका जोखिममा रहेका बालबालिकाका लागि ठूलो राहत पुगेको त्रिवेणी नगरपालिकाका उपप्रमुख कमला न्यौपानले बताएकी छन् । शैक्षिक अवस्था सुधारमा पीसविनले सहयोग गर्दा पालिकालाई समेत राहत पुग्ने विश्वास उपप्रमुख न्यौपानेको छ । 

परियोजनाले शिक्षा, यौन प्रजनन स्वास्थ्य, जीवीको पार्जन र सशक्तिकरणको क्षेत्रमा काम गरिरहेको छ । पालिकाले लिएको उक्ष्य उदेश्य पुरा गर्न पीसविनको आभा परियोजनाले साथ सहयोग दिइरहेकोमा बडीमालिका नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत पदम माझीले धन्यवाद व्यक्त गरेका छन् ।

उनले परियोजनाको साथ सहयोग पालिकालाई निरन्तर आवश्यक रहने बताए । परियोजना अन्र्तगत अभिभावक शिक्षा र उपचारार्थ कक्षा पनि सञ्चालन गरिएको छ । भने खेलकुदका गतिविधीमा समेत साथ सहयोग गरिरहेको छ ।