गाैमुल खबर डटकम https://gaumulkhabar.com गाैमुल खबर डटकम - Gaumul Khabar en-US hourly 1 Copyright 2025 Fri, 27 Jun 2025 14:26:33 +0545 गौमुलका जनतालाई सडकमा बढी चासो र चिन्ता, भन्छन्, “दुर्गम गाउँहरुमा छिटो सडक पुर्याउँ” https://gaumulkhabar.com/news/2804 Fri, 27 Jun 2025 12:43:05 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2804 गाउँमै गुणस्तरीय र विषेशज्ञ सेवा उपलब्ध गर्न सियाङ्गामा दश शैयाको अस्पताल निर्माण कार्य सम्पन्न भएर अस्पताल सञ्चालनका लागि आवश्यक उपकरणको व्यवस्थापनसंगै गाउँको विद्युतले नधान्ने भएकाले गाउँपालिकामा राष्ट्रिय प्रसारण लाइन विस्तार गर्न पहल भईरहेको उनको भनाइ छ । बाजुरा : गौमुल गाउँपालिका अन्य पालिका भन्दा दुर्गम र भौगोलिक रुपमा विकट मानिन्छ । भूबनावटका कारण गाउँहरु धेरै टाढा छन् । पालिकामा पछिल्लो समय भएको विकासले दुर्गमलाई नजिक अनि अदुर्गम बनाईदिएको महसुस जनताले गरेका छन् ।

गाउँमै स्वास्थ्य संस्था, विजुली बत्ती, घर घरमा खानेपानीका धारा, केही वडा तथा गाउँ बाहेक सडक पुगेपछि भौतिक विकासप्रति जनता खुशी छन् । गाउँपालिकाले अघिल्ला वर्षहरुमा पालिकाभित्रका सबै विद्यालयमा पक्की भवन निर्माण, पुलपुलेसा, गोरेटा बाटाहरु निर्माण गरिसकेपछि अहिले जनताले सडकमा बढी चासो र चिन्ता देखाएका छन् ।

गौमुल गाउँपालिकाको विहीबार भएको सार्वजनिक सुनुवाई कार्यक्रममा सबै वडा तथा गाउँहरुमा छिटो सडक पुर्याउनु पर्ने धारणा राखेका छन् । गाउँपालिकाका ६ वटा वडा मध्ये १ नम्बर वडामा मात्र सडक पुग्न बाकी छ । उक्त वडा जोड्ने सडक निर्माण कार्य भने जारी छ ।

भौतिक विकासप्रति सन्तुष्टि जनाउँदै अब गाउँ गाउँलाई सडक सञ्चालनमा जोड्नु पर्ने उनीहरुले माग गरेका छन् । सार्वजनिक सुनुवाई कार्यक्रममा वडा नं.१ का स्थानीयले सडक विस्तारमा किन ढिला सुस्ती भन्ने प्रश्न गरेका थिए । भने वडा नं.६ का स्थानीयले पनि घट्मुना हुँदै मल्लेख जोड्ने सडक कहिले विस्तार हुन्छ भन्ने प्रश्न गरेका थिए । 

प्रश्नको जवाफ दिँदै सार्वजनिक सुनुवाईका प्रमुख वक्ता तथा गौमुल गाउँपालिका अध्यक्ष हरि बहादुर रोकायाले १ नम्बर वडालाई जोड्ने सडक निर्माण कार्य जारी रहेको जानकारी गराउँदै चट्टानै चट्टानलाई छिचल्नु पर्ने भएकाले सडक पुर्याउन केही ढिलाई भएको प्रतिक्रिया दिए । 

उनले भने सडक निर्माण कार्यलाई तिब्रता दिन पटक पटक ठेकदारलाई ताकेता गयौंँ, तर ठेकेदारले मानेन्, छिटो सडक निर्माण नहुनु ठेकेदार नै बाधक बनेको स्पष्ट पारे । वडा नं.१ मा यो वर्षभित्र जसरी पनि सडक पुर्याउँने लक्ष्य रहेको बताए ।

पहिलो प्राथमिकरण सबै वडा कार्यालय सम्म सडक पुर्याउनु रहेकाले १ नम्बर वडामा सडक पुगेपछि शाखा सडक विस्तार कार्यलाई अगाडी बढाईने जानकारी गराएका छन् । भौगोलिक विकटताका कारण सबै काम एकै चोटी नसकिने स्पष्ट पार्दै प्राथमिकीरणका आधारमा विकास गर्दै जाने उनले बताए ।

विकासमा नागरिकको अपनत्व आवश्यक रहेको बताउँन्छन् । यो वर्षको नीति तथा कार्यक्रममा नयाँ कार्यक्रम ल्याएको जानकारी गराउँदै विशेष गरी युवाहरुलाई स्वरोजगार बनाउँने नीतिलाई अघि सारेको बताएका छन् । 

गाउँमै गुणस्तरीय र विषेशज्ञ सेवा उपलब्ध गर्न सियाङ्गामा दश शैयाको अस्पताल निर्माण कार्य सम्पन्न भएर अस्पताल सञ्चालनका लागि आवश्यक उपकरणको व्यवस्थापनसंगै गाउँको विद्युतले नधान्ने भएकाले गाउँपालिकामा राष्ट्रिय प्रसारण लाइन विस्तार गर्न पहल भईरहेको उनको भनाइ छ ।

गाउँपालिकालाई पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा विकास गर्न बढाउँन वडा नं.४ मा फन पार्क निर्माणधिन अवस्थामा रहेको उनले बताए । विभिन्न गैरसरकारी संस्थासंग सहकार्य गरी खानेपानी मर्मत तथा निर्माण, आवश्यकता अनुसार झोलुङ्गे पुल निर्माण, बाटोघाटा निर्माण तथा स्तरोन्नतिको कार्यलाई निरन्तरलाई दिईदै आएको उपाध्यक्ष सीता थापाले बताएकी छन् ।                 
जवाफदेहिता, पारर्दशिता, जनसहभागिता, सेवाको गुणस्तरीयता, शुसासन, र विधिको शासनलाई स्थापना गर्ने उद्देश्यसहित सञ्चालन गरिएको सार्वजनिक सुनुवाई कार्यक्रममा आर्थिक वर्ष २०८१/२०८२ को बजेट कार्यक्रम खर्च र सेवा प्रवाहका बारेमा जानकारी गरिएको थियो । 

गाउँपालिकामा वर्षभरि सञ्चालन भएका योजना तथा कार्यक्रम र आय व्ययको प्रतिबेदन प्रस्तुत प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जगदिश प्रसाद भट्टले गरेका थिए । कार्यक्रममा स्वागत मन्तव्य गाउँपालिका उपाध्यक्ष सीता थापाले राख्नु भएको थियो ।    
सार्वजनिक सुनुवाईको सहजीकरण भने नेपाल पत्रकार महासंघ जिल्ला शाखा बाजुराका उपाध्यक्ष संगिता तिमिल्सेना र पत्रका प्रमित वि.कले गरेका थियो । वार्षिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेपछि प्रतिवेदनका आधारमा एवं गाउँपालिकाको सेवाको विषयमा सवाल जवाफ भएको थियो ।

गाउँपालिकाले आ.व वर्ष २०८१/८२ मा अनुमानित ३६ करोड ५६ लाख २७ हजार बजेट ल्याएको थियो । जसमध्ये कुल बजेटमा ६७ प्रतिश खर्च भएको छ । चालुतर्फ  ८१ प्रतिशत खर्च भएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जगदिश प्रसाद भट्टले बताएका छन् ।  

पुँजीगततर्फ ३० प्रतिशत खर्च भएको वार्षिक सार्वजनिक सुनुवाईमा उनले बताए । गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ मा आन्तरिक स्रोतबाट १ करोड ९० लाख राजश्व सङ्कलन गरेको जनाएको छ । सार्वजनिक सुनुवाई कार्यक्रममा जनप्रतिनिधी, नागरिक, राजनीतिका दलका प्रमुख तथा प्रतिनिधी, शिक्षक, पालिका कर्मचारी लगायतको उपस्थिति रहेको थियो ।

]]>
बाढीले घर बगाउँदा श्रीमती बेपत्ता,श्रीमान् घाइते https://gaumulkhabar.com/news/2803 Fri, 27 Jun 2025 12:03:09 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2803 नुवाकोटको पूर्वी भेगमा रहेको ओखरपौवाको गंगरवगरमा बाढीले घर बगाउँदा एक महिला वेपत्ता भएकी छन् । उनका श्रीमान् घाइते भएका छन् । नुवाकोट : नुवाकोटको पूर्वी भेगमा रहेको ओखरपौवाको गंगरवगरमा बाढीले घर बगाउँदा एक महिला वेपत्ता भएकी छन् । उनका श्रीमान् घाइते भएका छन् ।

ककनी गाउँपालिका-१ ओखरपौवास्थित वंगरमा अविरल वर्षासँगै आएको बाढीले घर बगाउँदा एक महिला वेपत्ता भएको र उनका श्रीमान् घाइते भएको वडाध्यक्ष पदमवहादुर वलामीले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार बिमचा खोल्सामा आएको बाढीले घर बगाउँदा ३३ वर्षीय कमला बलामी वेपत्ता भएकी हुन् भने उनका श्रीमान् ३५ वर्षीय आकाश वलामी घाइते भएका छन् ।

उनलाई उपचारका लागि काठमाडौंमा उपचार भइरहेको छ। वेपत्ता कमलाको खोजी भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ।

बाढीबाट स्थानीयका सातजनाको घरगोठसँगै पशुचौपाय बगाएको वडाध्यक्ष वलामीले बताए । उनका अनुसार स्थानीय लालबहादुर,श्यामलाल,धनराज वलामीलगायत सातजनाको घरगोठ बगाएको हो । 

]]>
गौमुलमा पूर्वतयारीका लागि बस्यो विपद् व्यवस्थापन समितिको बैठक https://gaumulkhabar.com/news/2802 Thu, 26 Jun 2025 23:17:54 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2802 त्यस्तै बैठकले वर्षादमा खाद्यान्न अभाव हुन नदिन गौमुल गाउँपालिकामा रहेका सबै पसलहरुमा सञ्चित खाद्यान्नको विवरण माग गरी सोही विवरणको आधारमा सबै पसललाई खाद्यान्न सञ्चित गरेर राख्न खबर गर्ने निर्णय गरिएको अध्यक्ष हरि बहादुर रोकायाले बताएका छन् । बाजुरा : गौमुल गाउँपालिकामा विपद् व्यवस्थापन समितिको बैठक बसेको छ । विपद् पूर्वतयारीका लागि बैठक बसेको हो ।  
गाउँपालिका अध्यक्ष हरि बहादुर रोकायाको अध्यक्षतामा बसेको बैठकले वर्षादमा घट्न सक्ने विभिन्न किसिमका घटनाहरु कम गर्न नागरिक सामु विपद् सम्पर्क व्यक्ति मार्फत सजकता अपनाउँनुको साथै विपद् सामाग्री, औषधी, खाद्यान्न आवश्यकता अनुसार तत्काल व्यवस्थापन गर्ने निर्णय गरेको छ ।

बैठकले बाढीपहिरो भूकम्प, आगलागी जस्ता प्राकृतिक प्रकोपबाट हुन सक्ने विभिन्न किसिमका घटनाहरु घट्नु पूर्व वा थप घटना घट्न नदिन आफै खट्ने, सम्बन्धित निकायलाई खबर गर्न र छिमेकीलाई सक्रिय बनाउँन ६ वटै वडामा तोकिएका विपद् सम्पर्क व्यक्तिहरुलाई तयारी अवस्थामा बस्न निर्देशित गर्ने निर्णय गरेको छ । 

त्यस्तै बैठकले वर्षादमा खाद्यान्न अभाव हुन नदिन गौमुल गाउँपालिकामा रहेका सबै पसलहरुमा सञ्चित खाद्यान्नको विवरण माग गरी सोही विवरणको आधारमा सबै पसललाई खाद्यान्न सञ्चित गरेर राख्न खबर गर्ने निर्णय गरिएको अध्यक्ष हरि बहादुर रोकायाले बताएका छन् । 

अध्यक्ष रोकायाले वडामा भएका विपद् सामाग्रीहरु तयारी अवस्थामा राख्न अनुरोध गर्दै अभाव सामाग्रीको विवरण छिटो पालिकालाई बुझाउँन वडाध्यक्षहरुलाई आग्रह गरेका छन् । मनसुन सुरु भईसकेकाले बाढीपहिरोको उच्च जोखिम भएका, खोला तथा नदी आसपास क्षेत्रका बासिन्दाहरुलाई सुरक्षित स्थानमा बस्न र सर्तकता अपनाउँन उनले आग्रह गरे । 

गाउँपालिका अध्यक्ष रोकायाकै अध्यक्षतामा सञ्चालन भएको बैठकमा उपाध्यक्ष सीता थापा, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जगदिश प्रसाद भट्ट, वडा नं.५ का वडाध्यक्ष कलक सिंह, वडा नं.१ का देव रोकाया, २ का देबेन्द्र रोकाया, ३ का गोरख बहादुर बोहरा, ४ का अमर विक, ६ का वडाध्यक्ष प्रकाश बहादुर रोकाया, कार्यपालिका सदस्य, पालिका कर्मचारी लगायतको उपस्थिति रहेको थियो । 

]]>
त्रिवेणीमा गाउँमै स्वरोजगारको अभ्यास, कृषक सामूहिक पशुपालनमा https://gaumulkhabar.com/news/2801 Thu, 26 Jun 2025 15:47:58 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2801 त्रिवेणी नगरपालिकाका कृषकहरू सामूहिक पशुपालनको अभ्यासमा लागेका छन् । उत्पादन सँग जोडिने र गाउँमै स्वरोजगार बन्ने उद्देश्य सहित त्रिवेणी नगरपालिका-१,२,३ ४ र ६ नम्बर वडाका स्थानीय कृषक फर्म नै दर्ता गरेर सामूहिक पशुपालन व्यवसायमा लागेका हुन् । बाजुरा ः त्रिवेणी नगरपालिकाका कृषकहरू सामूहिक पशुपालनको अभ्यासमा लागेका छन् । उत्पादन सँग जोडिने र गाउँमै स्वरोजगार बन्ने उद्देश्य सहित त्रिवेणी नगरपालिका-१,२,३ ४ र ६ नम्बर वडाका स्थानीय कृषक फर्म नै दर्ता गरेर सामूहिक पशुपालन व्यवसायमा लागेका हुन् ।

जिल्ला भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र बाजुराले अनुदानका कार्यक्रम मार्फत कृषकलाई व्यावसायिक बनाउने योजना लागू गरेपछि कुखुरा पालन र भैँसी पालनमा सामूहिक व्यावसायिक अभ्यास सुरु गरिएको विशेष कृषि तथा पशुपालन समूह त्रिवेणी-४ का अध्यक्ष तुले अयडीले बताएका छन् ।

उनका अनुसार हाल विशेष कृषि तथा पशुपालन समूहले सामूहिक भैँसी पालन गरी दूध, दही, मही र घिउ बजारीकरण गरी आम्दानी गर्न शुरु गरिसकेको उल्लेख गरे । भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशुसेवा विज्ञ केन्द्र बाजुराको ९ लाख ९० हजार अनुदान र विशेष कृषि तथा पशुपालन समूहको २ लाख ७७ हजार श्रमदान सहित १२ लाख ६७ हजार रुपैयाँको लगानीमा शिव धाम गाग्राका ११ जना स्थानीय कृषकले भैँसीपालन सुरु गरि सामूहिक उत्पादनमा जोडिने अभ्यासको शुरुवात गरिएको स्थानीय टेकराज गिरीले बताएका छन् ।

सुधारिएको आधुनिक गोठमा पहिलो पटक ३ वटा भैँसी राखेर व्यवसायको सुरुवात गर्दा मासिक ५० हजार भन्दा बढी आम्दानी हुने गरेको र थप उन्नत जातका भैँसी खरिद प्रक्रिया थालिएको हो । सामूहिक भैँसी पालनलाई आधुनिक तवर बाट सञ्चालन गर्न सुधारिएको गोठ सँगै घाँस काट्ने मेसिन, मही बनाउने मेसिन समेत राखिएको छ । सामूहिक भैँसी पालन सँगै त्रिवेणिका अरू वडाहरूमा समेत सामूहिक व्यवसायको सुरुवात गरिएको छ ।

लालीगुराँस महिला कृषक समूह मार्फत वडा नम्बर-३ मा सामूहिक कुखुरा पालन व्यवसाय सञ्चालनमा छ । २५ जना स्थानीय कृषकको सहभागीतामा थालिएको उक्त सामूहिक व्यावसायिक कुखुरा पालनमा पहिलो पटक ल्याइएका करिब एक हजार चल्ला रोगका कारण मरेका र फेरि चल्ला ल्याउने र व्यवसायलाई थप बिस्तार गर्ने गरि तयारी थालिएको लालीगुराँस महिला कृषक समूहकी अध्यक्ष हिउकला कुमारी साउँद भण्डारीले बताएकी छन् ।

आधुनिक खोर, दाना, भाँडा सहित आवश्यक सामग्री खरिद गरिसकिएको छ। वडा नम्बर ३ मा मात्र भेटेनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्रको ८ लाख अनुदान सहयोगमा अरू २ वटा व्यावसायिक कुखुरा फर्महरू सञ्चालनमा ल्याएको हो ।

सामूहिक भैँसी पालन र कुखुरा पालनको बुधबार एक औपचारिक कार्यक्रमकाबीच त्रिवेणी नगरपालिकाका नगरप्रमुख कर्ण बहादुर थापा, उपप्रमुख कमला कुमारी जैशी न्यौपाने, ४ नम्बर वडा अध्यक्ष गणेश साउँद, ३ अध्यक्ष मीन बहादुर भण्डारी, भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र बाजुराका प्रमुख सिद्धराज जैशी लगायतले निरीक्षण गरेका हुन् ।

]]>
सुदूरपश्चिम प्रदेश देशकै चौथो साक्षर प्रदेश घोषणा https://gaumulkhabar.com/news/2800 Thu, 26 Jun 2025 15:35:12 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2800 सुदूरपश्चिम प्रदेश साक्षर घोषणा भएको छ । प्रदेशका १५ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका नागरिकको साक्षरता प्रतिशत ९५ प्रतिशतभन्दा माथि भएपछि प्रदेशलाई साक्षर घोषणा गरिएको हो । १५ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका ९५ प्रतिशतभन्दा बढी नागरिक साक्षर भएको सुनिश्चित भएपछि साक्षर घोषणा गर्ने नीति रहेको छ । धनगढी ः सुदूरपश्चिम प्रदेश साक्षर घोषणा भएको छ । प्रदेशका १५ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका नागरिकको साक्षरता प्रतिशत ९५ प्रतिशतभन्दा माथि भएपछि प्रदेशलाई साक्षर घोषणा गरिएको हो । १५ देखि ६० वर्ष उमेर समूहका ९५ प्रतिशतभन्दा बढी नागरिक साक्षर भएको सुनिश्चित भएपछि साक्षर घोषणा गर्ने नीति रहेको छ । 

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा १५ देखि ६० वर्षसम्मको जनसंख्या १६ लाख ८८ हजार ३४ रहेको छ । त्यसको ९६.१९ प्रतिशतअर्थात १६ लाख २३ हजार ७१९ नागरिक साक्षर रहेको शिक्षा निर्देशनालयको तथ्यांक छ । सबैभन्दा बढी साक्षर प्रतिशत (९७.३१) बाजुरामा रहेको छ भने सबैभन्दा कम अछाममा (९५.५५) रहेको छ । 

साक्षरता घोषणाको मापदण्ड पूरा भएपछि बिहीबार सामाजिक विकास मन्त्रालयको आयोजनामा धनगढीमा भएको एक कार्यक्रमकाबीच प्रदेशलाई साक्षर घोषणा गरिएको हो । साक्षर नेपाल वर्ष २०७६ को अवधारणापत्र बमोजिम प्रदेश साक्षरता अभियान समितिको असार ११ गतेको निर्णयअनुसार साक्षर प्रदेश घोषणा गरिएको शिक्षा विकास निर्देशनालय सुदूरपश्चिमका महानिर्देशकसमेत रहेका साक्षरता अभियान प्रदेश समन्वय समिति सुदूरपश्चिमका सदस्य सचिव दुर्गादत्त बिष्टले जानकारी दिए । 

बिष्टका अनुसार सुदूरपश्चिम, देशको चौथो प्रदेशका रुपमा साक्षर घोषणा भएको हो । यसअघि बागमती, गण्डकी र कोशी प्रदेश साक्षर प्रदेशको रुपमा घोषणा भइसकेका छन् । साक्षर नेपाल वर्षको अवधारणअनुसार वडा, स्थानीय तह, जिल्ला हुँदै प्रदेशलाई साक्षर घोषणा गरिएको बिष्टले बताए । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पहिलो साक्षर घोषणा गर्ने जिल्ला दार्चुला थियो । दार्चुला ०७२ पुस १५ गते साक्षर जिल्ला घोषणा गरिएको थियो । 

सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहको प्रमुख आतिथ्यतामा भएको साक्षर प्रदेश घोषणा कार्यक्रममा प्रदेशका मन्त्री, राज्यमन्त्री, पूर्वमुख्यमन्त्री, प्रदेशसभा सदस्य लगायतको सहभागिता रहेको थियो । 

]]>
बुढीगंगा अब ‘बार्जु नगरपालिका’, ऐतिहासिक नामले नयाँ पहिचान https://gaumulkhabar.com/news/2799 Thu, 26 Jun 2025 15:17:18 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2799 बाजुराको बुढीगंगा नगरपालिका अबदेखि ‘बार्जु नगरपालिका’ का रूपमा चिनिने भएको छ। नगरपालिकाको १२औँ नगर सभाले सर्वसम्मत निर्णय गर्दै नयाँ नामकरण प्रस्ताव पारित गरेको हो। यससँगै यो नगरपालिका ऐतिहासिक नामले पुनः परिचित हुने भएको छ। बाजुरा ः बुढीगंगा नगरपालिका अबदेखि ‘बार्जु नगरपालिका’ का रूपमा चिनिने भएको छ। नगरपालिकाको १२औँ नगर सभाले सर्वसम्मत निर्णय गर्दै नयाँ नामकरण प्रस्ताव पारित गरेको हो। यससँगै यो नगरपालिका ऐतिहासिक नामले पुनः परिचित हुने भएको छ।

स्थानीय बुढीगंगा नदीको नामबाट राखिएको पुरानो नाम हटाउनुको पछाडी प्रशासनिक झन्झटदेखि ऐतिहासिक सन्दर्भसम्मका विभिन्न कारणहरू रहेका छन्। नगर प्रमुख रामबहादुर बानियाँका अनुसार, कुनै पनि ठाउँको नाम त्यही क्षेत्रको पहिचान हो। तर जब त्यो नाम अन्य ठाउँसँग मिल्न जान्छ, व्यवहारिक समस्या उत्पन्न हुन्छ।

नगरपालिकाको नाम परिवर्तनको मुख्य कारण पनि यही हो। बुढीगंगा नामकै कारण प्रदेश र संघ तहमा योजना, बजेट तथा पत्राचारमा अन्योल उत्पन्न भएको नगर प्रमुख बानियाँ बताउँछन्। उनका अनुसार, मोरङ जिल्लामा रहेको बुढीगंगा गाउँपालिका र बाजुराकै बुढीनन्दा नगरपालिकासँग नामको समानता हुँदा बुढीगंगाका लागि छुट्याइएको योजना र बजेट अरु ठाउँमा पुग्ने समस्या देखिन थाल्यो। छोटकरीमा लेख्दा ‘बुढीगंगा नगरपालिका’ र ‘बुढीनन्दा नगरपालिका’ दुवैलाई ‘बुनपा’ भनेर चिनिँदा भ्रमको अवस्था थप बढेको थियो।

यस समस्यालाई दृष्टिगत गर्दै नगरपालिकाले पाँचौँ नगर सभादेखि नै नाम परिवर्तनको विषयमा छलफल अघि बढाएको थियो। समस्या स्थायी समाधानका लागि कार्यपालिकाले विशेष समिति गठन गरी नाम परिवर्तनको आवश्यकता र वैकल्पिक नामहरूबारे अध्ययन गराएको थियो।

त्यसपछि ‘समृद्धिका लागि बुढीगंगा विकास कचहरी’ नामक सम्मेलन आयोजना गरियो, जहाँ स्थानीय सरोकारवाला तथा नागरिकहरूको राय संकलन गरिएको थियो। अधिकांश सहभागिले नाम मिल्दाजुल्दा आउने समस्या अन्त्य गर्न नयाँ नाम राख्नुपर्नेमा जोड दिएका थिए। प्राप्त सुझावका आधारमा नाम परिवर्तन प्रक्रिया अगाडि बढाइएको हो ।

नाम परिवर्तनको मुद्दामा हालको बुढीगंगा नगरपालिकाका  स्थानीय समेत रहेका पूर्व प्रदेश प्रमुख देवराज जोशी, पूर्वमन्त्री कर्णबहादुर थापा सहित नेताहरु पनि समर्थन गरेका थिए । उनीहरुले पनि ऐतिहासिक विरासत बोकेको स्थानले पालिका चिनिनु राम्रो कुरा भएको र बार्जु सभ्यताकै रुपमा विकास हुने समेत बताएका थिए । 

समितिले सङ्कलन गरेका विभिन्न नाममध्ये ‘बाजुरा नगरपालिका’, ‘टाँटे नगरपालिका’, ‘बार्जु बुढीगंगा’ लगायतका नामहरू प्रस्तावमा थिए। अन्ततः सबैको सहमति ऐतिहासिक र सांस्कृतिक गहिराइ बोकेको ‘बार्जु’ नाममा केन्द्रित भयो।

‘बार्जु’ नाम केवल नयाँ पहिचान नभई बाजुराको इतिहाससँग गाँसिएको शब्द हो। नगर प्रमुख बानियाँका अनुसार, बाइसे-चौबिसे राज्यकालमा ‘बार्जु’ एक समृद्ध र शक्तिशाली राज्यको केन्द्र थियो। किंवदन्तीअनुसार अहिलेको ‘बाजुरा’ भन्ने नाम पनि ‘बार्जु’ शब्दबाट अपभ्रंश भएर आएको हो। यही ऐतिहासिक सन्दर्भलाई सम्मान गर्दै ‘बार्जु’ नाम पुनःस्थापित गरिएको उनले बताए।

उनका अनुसार, ऐतिहासिक सभ्यतासँग जोडिएको नामले नगरपालिकाको पहिचान अझ स्पष्ट र बलियो बनाउनेछ। साथै, यसले स्थानीय संस्कृति र गौरवको संरक्षणमा पनि सघाउ पुर्‍याउने विश्वास गरिएको छ। नगर प्रमुख बानियाँले भने, “हाम्रो ऐतिहासिक चिनारी, जुन बार्जु सभ्यता हो, त्यसैलाई टेकेर नाम राख्ने निर्णय गरेका हौं। यो हाम्रो सभ्यता र इतिहासप्रतिको सम्मान पनि हो।”

नगरपालिकाको यो निर्णयलाई स्थानीयहरूले स्वागत गरेका छन्। ‘समस्या आएपछि समाधान खोज्नु उपयुक्त हो, हामीले नाम परिवर्तनलाई सकारात्मक रूपमा लिएका छौं,’ स्थानीय बासिन्दा नरेन्द्र थापाले प्रतिक्रिया दिए । 

नाम परिवर्तनको निर्णय नगर सभाबाट सर्वसम्मत रूपमा पारित भइसके पनि त्यसलाई कानुनी रूपमा लागू गर्न आवश्यक प्रक्रिया पूरा गर्न अझै केही समय लाग्नेछ। नगरपालिकाले अब उक्त निर्णय प्रदेश सभामा पठाउनेछ। प्रदेश सरकारको मन्त्रिपरिषद्ले स्वीकृति दिएपछि यो प्रस्ताव संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयमा जान्छ। अन्ततः नेपाल सरकारको मन्त्रिपरिषद्को स्वीकृति पछि मात्र ‘बार्जु नगरपालिका’ आधिकारिक रूपमा मान्यता प्राप्त गर्नेछ।

त्यसपछि नगरपालिकाको वेबसाइट, लेटरप्याड, सूचना बोर्ड लगायत सम्पूर्ण सरकारी कागजातहरूमा नयाँ नाम प्रयोग गरिनेछ। नगर प्रमुख बानियाँले भने, “यो प्रक्रियाले केही समय लिन्छ, तर हाम्रो ऐतिहासिक पहिचानलाई पुनःस्थापित गर्नका लागि यो आवश्यक कदम हो।”

यसअघि पनि बार्जु नामसँग जोडिएका पहलहरू सुरु भइसकेका छन्। ‘रेडियो बार्जु’ र ‘बार्जु महोत्सव’ सञ्चालनमा छन् भने सुदूर साहित्य प्रतिष्ठानले बार्जुलाई सभ्यता र इतिहासको प्रतीकको रूपमा उजागर गर्दै आएको छ। प्रतिष्ठानका अध्यक्ष हर्क खडायतका अनुसार, ‘बार्जु नाम नभएर हाम्रो सभ्यता हो, इतिहास हो, विरासत हो।’

नगरपालिकाको नयाँ नामले प्रशासनिक स्पष्टता मात्र होइन, सांस्कृतिक आत्मपहिचान पनि बलियो बनाउने अपेक्षा गरिएको छ। बहुसंख्यक स्थानीय बासिन्दाले ‘बार्जु नगरपालिका’ नामप्रति समर्थन र खुसी व्यक्त गरेका छन्।

बाजुराका नौ वटा स्थानीय तह मध्ये यस अघि हालको जगन्नाथ गाउँपालिकाको नाम पनि फेरिएको थियो । जगन्नाथको सुरूको नाम पाण्डव गुफा राखिएको थियो ।

]]>
बृद्ध मामा मृत भेटिए, भान्जा प्रहरीकाे नियन्त्रणमा https://gaumulkhabar.com/news/2798 Thu, 26 Jun 2025 15:11:29 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2798 कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिका–१ मा एक वृद्ध मामा मृत अवस्थामा फेला परेका छन्। ८० वर्षीय नयाँराम जैशी बुधबार साँझ करिब ५:३० बजे आफ्नै भान्जाको आँगनमा मृत भेटिएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। धनगढी : कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिका–१ मा एक वृद्ध मामा मृत अवस्थामा फेला परेका छन्। ८० वर्षीय नयाँराम जैशी बुधबार साँझ करिब ५:३० बजे आफ्नै भान्जाको आँगनमा मृत भेटिएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक (डीएसपी) राजकुमार सिंहका अनुसार मृतक जैशी आफ्ना भान्जा ५५ वर्षीय बर्मा भण्डारीको घरको आँगनमा लडिरहेको अवस्थामा भेटिएका थिए।

प्रारम्भिक जाँचमा मृतकको शरीरमा कुनै बाहिरी चोटपटक देखिएको छैन। यद्यपि, मामा-भान्जाबीच आर्थिक लेनदेनको विषयमा विवाद रहेको भन्ने प्रारम्भिक जानकारी आएपछि भण्डारीलाई इलाका प्रहरी कार्यालय लम्कीले नियन्त्रणमा लिएको डीएसपी सिंहले जानकारी दिए।

मृतकको शरीरमा देखिने गरी चोटपटक छैन, तर आर्थिक विषयमा केही कुरा जोडिएकाले अनुसन्धान अघि बढाइएको छ,ू डीएसपी सिंहले भने। मृतकको शव भने घटनास्थलमै राखिएको छ।

उनका छोरा काठमाडौँबाट आइरहेका कारण शव नउठाइएको र परिवारको उपस्थितिमा मात्र अगाडि बढ्ने निर्णय भएको प्रहरीले जनाएको छ। हाल घटनाबारे थप अनुसन्धान भइरहेको छ। पोस्टमार्टम तथा अन्य फरेन्सिक प्रक्रिया पश्चात मात्र मृत्युको वास्तविक कारण खुल्ने अपेक्षा गरिएको छ।

]]>