गाैमुल खबर डटकम https://gaumulkhabar.com गाैमुल खबर डटकम - Gaumul Khabar en-US hourly 1 Copyright 2025 Wed, 12 Feb 2025 13:20:15 +0545 अनाई खोला पक्की पुल निर्माण अन्तिम चरणमा https://gaumulkhabar.com/news/2180 Wed, 12 Feb 2025 13:15:32 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2180 मार्तडी-कोल्टी सडकखण्डमा पर्ने अनाईखोलामा पक्की पुल निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बडीमालिका नगरपालिका–७ र ९ को बिचमा रहेको सो पक्की पुलको निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको हो । बाजुरा ः मार्तडी-कोल्टी सडकखण्डमा पर्ने अनाईखोलामा पक्की पुल निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बडीमालिका नगरपालिका–७ र ९ को बिचमा रहेको सो पक्की पुलको निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको हो । 

आइएस पावरअफ जेभी निर्माण कम्पनीले पाँच करोड ३४ लाख १० हजार ९१८ रुपियाँको लागतमा पुल निर्माण गरिरहेको छ । सो कम्पनीसँग  ठेक्का सम्झौता भएलगत्तै निर्माण अगाडि बढेकाले निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा पुगेको भौतिक पूर्वाधार विकास कार्यालय अछामका प्रमुख जंगबहादुर थापाले बताउनुभयो ।

उहाँका अनुसार सम्झौता अनुसार आर्थिक वर्षको असार मसान्तसम्म पुल निर्माण गरिसक्नुपर्ने भएकाले सोही अनुरूप निर्माणलाई तीव्रता दिइएको छ । भौतिक विकास मन्त्रालय अन्तर्गत सो पुल निर्माण भएको भौतिक पूर्वाधार विकास कार्यालय अछामले जनाएको छ । 

यस आवको असारभित्र काम सक्ने गरेर काम गरिरहेको निर्माण व्यवसायी तारादत्त जोशीले बताउनुभयो । २५ मिटर लम्बाइको अनाई पक्की पुलमा अहिले पुलमुनिको सरिया बिछ्याउने काम भइरहेको उहाँले बताउनुभयो ।

उहाँले भन्नुभयो, “एक वर्षमै पुल निर्माण सम्पन गर्ने भनेका थियौँ तर बर्खायामको समयले साथ दिएन । अब चार/पाँच महिनाभित्र काम पूरा गर्छौं ।” 

नदीका दुवैतर्फको तटबन्ध भने निर्माण गर्न बाँकी छ । ठेक्का सम्झौता अनुसार पुलको दायाँबायाँको क्षेत्रमा ५० मिटर लम्बाइको तटबन्ध निर्माण हुने इन्जिनियर हिमाल धामीले बताउनुभयो । पुलको लम्बाइ २५ मिटर छ भने चौडाइ नौ मिटर छ ।

पछिल्लो समय अनाई पुल निर्माण तीव्र गतिमा भए पनि बाजुराका धेरै निर्माण कम्पनी ठुला योजनाको काम जिम्मा लिई बिचमै अलपत्र छाडेर सम्पर्कविहीन हुने गरेका छन् । अनाई खोलामा भने तीव्र गतिमा काम भइरहेको स्थानीय कृष्ण विकले बताउनुभयो ।

अनाईखोला नजिकै रहेको बाउलीखोलामा हालसम्म काम गर्ने सुरसार देखिँदैन । बाउलीमा पुल निर्माण हुन लागेको चार वर्ष पूरा भएको छ । सो पुलको निर्माण गर्ने म्याद तीन पटक थप गरिएको छ तर पनि निर्माण हुन सकेको छैन । 

अनाई पक्की पुलको बजेट विनियोजन हुनुभन्दा तीन वर्षअगाडि नै बाउली पुलको निर्माण सुरु गरिएको हो । अनाई पुलको निर्माण अन्तिम चरणमा पुगे पनि बाउली पुलको निर्माण भने अलपत्र छ । बाउली पुल निर्माण कम्पनीलाई सडक डिभिजन अछामले स्पष्टीकरणसमेत माग गरेको छ ।

सो पुल निर्माणको जिम्मा भने जुगल निर्माण कम्पनीले लिएको छ । मार्तडी-कोल्टी सडकको अनाई र बाउली खोलामा पुल नहुँदा यातायातका साधन बर्खायाममा आवतजावत हुँदैनन् तर यस पटक पुल निर्माण भइसकेपछि यातायातका साधन निरन्तर आउजाउ हुने स्थानीयले जनाएका छन् । 

पुल निर्माण पूरा भएपछि खोलामा जोखिम मोलेर आउजाउ गर्नुपर्ने बाध्यता हट्ने नरबहादुर विकले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यहाँका दुई वटै पुल निर्माण भएपछि पूर्वीउत्तर क्षेत्रका चार पालिका र मुगु, हुम्ला, कालीकोटलगायत जिल्लाका नागरिकलाई सहज हुने भएको छ ।

यस्तै गरेर बुढीनन्दा नगरपालिकामा रहेको दानसाँगुमा बेलिब्रिज हाल्ने भनिए पनि अहिलेसम्म कुनै सुरसार नभएको पाइएको छ । बडीमालिका नगरपालिका-६, बुढीगंगा नदीमा रहेको बेलिब्रिज दानसाँगुमा सार्ने भनिए पनि सार्ने काम भएको छैन ।    

]]>
युवा संघ सुदूरपश्चिमको सह–इन्चार्जको जिम्मेवारी थापालाई https://gaumulkhabar.com/news/2179 Wed, 12 Feb 2025 13:05:27 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2179 नेकपा (एमाले) निकट राष्ट्रिय युवा संघ सुदूरपश्चिम प्रदेश कमिटीको सह–इन्चार्जको जिम्मेवारी बाजुराका गणेश थापालाई दिईएको छ । राष्ट्रिय युवा संघ केन्द्रीय कमिटीको निर्णय र सर्कुलर अनुसार थापालाई जिम्मेवारी तोकिएको हो । बाजुरा ः नेकपा (एमाले) निकट राष्ट्रिय युवा संघ सुदूरपश्चिम प्रदेश कमिटीको सह–इन्चार्जको जिम्मेवारी बाजुराका गणेश थापालाई दिईएको छ । राष्ट्रिय युवा संघ केन्द्रीय कमिटीको निर्णय र सर्कुलर अनुसार थापालाई जिम्मेवारी तोकिएको हो ।

थापाले जिम्मेवारी पाउँदा उत्साह थपिएको पनि बताए । जिम्मेवारी अनुसार प्रदेशमा काम गरिने बताएका छन् । सिंगो प्रदेशमा समझदारी, एकता र सक्रियताका साथ काम गर्दै अघि बढ्दै हामी नेकपा (एमाले) लाई आफ्नै र भरोसा योग्य शक्तिका रूपमा विकसित गरेर अघि बढ्ने बताएका छन् । 
 

]]>
सरकारले भुक्तानी दिन नसक्दा पुल निर्माण कार्य अलपत्र https://gaumulkhabar.com/news/2178 Wed, 12 Feb 2025 12:42:05 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2178 क्का सम्झौता गरेर आयोजना अलपत्र पारेका थुप्रै समाचार हामी सुन्छौं, पढ्छौं । अझ कतिपय आयोजनाको समयावधि सकिँदा समेत सुरुवात नै नभएका उदाहरण बग्रेल्ती भेटिन्छन् । तर, निर्माण कम्पनीले समयमै काम सुरु गरेर समयावधि भन्दा अगावै काम सम्पन्न हुनेगरी गरेको कामको रकम सरकारले भुक्तानी दिन नसक्दा मानाकोट जोड्ने सिमधारा खोला पक्की पुल निर्माणको काम अलपत्र परेको छ । बाजुरा ःठेक्का सम्झौता गरेर आयोजना अलपत्र पारेका थुप्रै समाचार हामी सुन्छौं, पढ्छौं । अझ कतिपय आयोजनाको समयावधि सकिँदा समेत सुरुवात नै नभएका उदाहरण बग्रेल्ती भेटिन्छन् ।

तर, निर्माण कम्पनीले समयमै काम सुरु गरेर समयावधि भन्दा अगावै काम सम्पन्न हुनेगरी गरेको कामको रकम सरकारले भुक्तानी दिन नसक्दा मानाकोट जोड्ने सिमधारा खोला पक्की पुल निर्माणको काम अलपत्र परेको छ ।

गौमुल गाउँपालिकाको केन्द्र नजिकपर्ने सिमधारा खोला पक्की पुल निर्माण कार्य अलपत्र परेपछि साविकको मानाकोट गाविस जोड्ने पुल निर्माण कार्य अधुरै छोडेर निर्माण कम्पनी हालसम्म फिर्ता भएको छैन् ।

नन्देगडा एस.एम.पी.जे.भी. धनगढी, कैलालीसंग २०७९ पुस २९ गते पूर्वाधार विकास कार्यालय साँफेबगर, अछामले सम्झौता गरेको थियो ।

सम्झौतापछि २०८० पुस १६ गतेदेखि निर्माण कार्य सुरु गरेको उक्त निर्माण कम्पनीले समयै सरकारले भुक्तानी दिन नसक्दा हालसम्म पुल निर्माण अस्तव्यस्त बनेको छ ।

सम्झौता रकम ७ करोड २८ लाख ६६ हजार ४ सय ४७ रुपियाँ ८५ पैसामा २०८१ असार ३० गतेसम्म निर्माण कार्य गरिसक्ने गरी सम्झौता गरिएको थियो ।

पूर्वाधार विकास कार्यालय साँफेबगरका प्रमुख जंगबहादुर थापाका अनुसार १ करोड १९ लाख ३६ हजार ८ सय ८४ पैसा भुक्तानी लिएको भएपनि थप दिन नसक्दा समस्या उत्पन्न भएको बताएका छन् ।

संघीय सरकारको शसर्त अनुदानमा सिमधारा खोला पक्की पुल निर्माण गर्न लागिएको भएपनि भुक्तानीकै कारण रोकिएको स्वीकार थापाले गरेका छन् ।

ठेकेदार कम्पनीले तीव्र रुपमा काम गरेर सकाउने चाँसो राखेको भएपनि २ करोड ५ लाख बढी रकम भुक्तानी दिन नसक्दा समस्या उत्पन्न भएको उनको भनाई रहेको छ ।

उता नन्देगडा एस.एम.पी.जे.भी. धनगढी, कैलालीका निर्माण कार्य गराउने व्यक्ति राज कुमार शिवाकोटीले सरकारले भुक्तानी नदिएका कारण अलपत्र परेको स्वीकार गरेका छन् ।

भुक्तानीका लागि पटक–पटक आग्रह गरेको भएपनि सरकारले भुक्तानी हालसम्म नगरेको उनले बताएका छन् । पक्की पुल निर्माण गरेर काम सम्झौता अवधि अगावै सक्ने लक्ष्य आफ्नो रहेको भएपनि भुक्तानीकै कारण समस्या सिर्जना भएको गौमुल खबर डटकमसंग बताएका छन् ।

गौमुल गाउँपालिकाका अध्यक्ष हरिबहादुर रोकायाले स्थानीय पूर्वाधार विकास विभागमा गएर भुक्तानी दिन अनुरोध गरेको भएपनि हालसम्म नगरेको बताएका छन् ।

सिमधारा खोलामा पक्की पुल निर्माण हुने भएपछि खुसी भएका स्थानीय दुईवटा पिल्लर ठड्याएर काम अधुरो छोडेपछि वर्षादमा गाडी चढ्ने सपना सपनामै सीमित भएको छ । 
 

]]>
बडीमालिका नगरलाई छाउगोठ मुक्त घोषणा गर्ने तयारी तीव्र https://gaumulkhabar.com/news/2177 Wed, 12 Feb 2025 11:29:34 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2177 बडीमालिकालाई छाउगोठ मुक्त नगर घोषणा गर्ने तयारी थालिएको छ । सामाजिक कुमान्यताका रुपमा रहेको कुप्रथालाई जरैबाट हटाउने उदेश्य सहीत पालिकाले छाउगोठ मुक्त नगर घोषणा गर्न लागेको हो । अभियान थालिएको दशक पुग्न लागेको छ । बाजुरा : बडीमालिकालाई छाउगोठ मुक्त नगर घोषणा गर्ने तयारी थालिएको छ । सामाजिक कुमान्यताका रुपमा रहेको कुप्रथालाई जरैबाट हटाउने उदेश्य सहीत पालिकाले छाउगोठ मुक्त नगर घोषणा गर्न लागेको हो । अभियान थालिएको दशक पुग्न लागेको छ । 

यस भन्दा अघिल्लो कार्यकालमा पनि ३ वटा वडालाई छाउगोठ मुक्त घोषणा गरिएको थियो । बडीमालिका नगरपालिका-३ रजालीलाई पहिलो वडाका रुपमा नगर प्रमुख पदम बडुवाल र उपप्रमुख कविता विष्ट हुँदा घोषणा गरिएको थियो । अमर खड्का र नन्दा थापाकाे नेतृत्वको टीमले सिंगो पालिकालाई घोषणा गर्ने अभियान थालेका छन् ।

हालसम्म पालिका भित्रका २, ३, ४, ५, ६ र ९ गरी ६ वटा वडालाई छाउगोठ मुक्त घोषणा गरिसकिएको छ । भने बाँकी रहेका १, ७ र ८ लाई पनि यो बर्षभित्रै घोषणाको तयारी थालिएको उपप्रमुख नन्दा थापाले जानकारी दिएकी छन् । थापाले यतिबेला छाउ कुप्रथाको वडा स्तरमा रहेको प्रभाव र गोठको अवस्था बारे जानकारी लिने अभियान थालेकी छन् ।

पालिका भित्रका ९ वटा वडा मध्ये पनि १ र ७ नम्बर वडामा बढी छाउकुप्रथाको प्रभाव देखिन्छ । गोठहरुपनि तीनै वडाहरुमा बढी भेटिएका छन् । बडीमालिका ८ सदरमुकाम मार्तडी रहेको वडा हो । तरपनि केही प्रभाव गोठछाना र गाउँबस्तीमा अझै रहिरहेको अवस्था छ । ८ नम्बर उपप्रमुख नन्दा थापाको आफ्नै गृह वडा हो । 

छाउगोठ मुक्त वडा घोषणा गरेर अर्को बर्षसम्म नगरपालिकालाई नै छाउगोठ मुक्त नगर घोषणा गर्ने गरी तयारी थालिएको बडिमालिका नगरपालिका उपप्रमुख नन्दा थापाले बताएकी छन् । थापा बिशेष गरि अनुगमन गर्ने, गोठ भए भत्काउने र सचेतना दिने काम गरिरहेकी छन् । 

छाउगोठ मुक्त नगर घोषणाका लागि जिल्ला प्रहरी कार्यालय सहीत गैर सरकारी संस्था र नगरपालिकाबीच लामो सहकार्य चलिरहेको छ । अझै बडीमालिका ७ र १ मा छाउगोठहरु प्रयोगमै रहेको पाइएको अनुगमनका क्रममा भेटिएका छन् । ती गोठहरुलाई भत्काएर सबैलाई घरमै बस्ने वातावरण गर्ने र लगत्तै घोषणा प्रक्रिया थाल्ने तयारी नगरपालिकाले गरेको नगर प्रमुख अमर खड्काले बताएका छन् ।

छाउ कुप्रथा बाजुराको प्रमुख समस्या जस्तै बनेको छ । बुढीनन्दा, हिमाली, स्वामीकार्तिक सहितका पालिकामा पनि प्रभाव रहेको देखिन्छ । गैरसरकारी संस्थाहरुले पनि छाउकुप्रथा विरुद्धको अभियान लामो समयदेखि सञ्चालन गर्दै आएका छन् । 

]]>
७५३ तहमै पुगे वाणिज्य बैंक https://gaumulkhabar.com/news/2176 Wed, 12 Feb 2025 08:57:24 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2176 मुलुकमा संघीयता आएपछि हरेक नेपालीलाई वित्तीय पहुँच पुर्‍याउन ७ सय ५३ वटै स्थानीय तहमा वाणिज्य बैंकको शाखा खोल्ने नीति आठ वर्षमा बल्ल पूरा भएको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकले विसं २०७४ मा देशभरका सबै स्थानीय तहमा वाणिज्य बैंकको एक शाखा खोल्ने नीति लिए पनि विगत एक वर्षदेखि एउटा गाउँपालिकामा बैंक शाखा पुगेको थिएन। त्यो हो, सुदूरपश्चिममा अवस्थित बझाङको साइपाल गाउँपालिका। अब यहाँ पनि गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले सोमबार बैंक शाखाको उद्घाटन गरे। बाजुरा : मुलुकमा संघीयता आएपछि हरेक नेपालीलाई वित्तीय पहुँच पुर्‍याउन ७ सय ५३ वटै स्थानीय तहमा वाणिज्य बैंकको शाखा खोल्ने नीति आठ वर्षमा बल्ल पूरा भएको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकले विसं २०७४ मा देशभरका सबै स्थानीय तहमा वाणिज्य बैंकको एक शाखा खोल्ने नीति लिए पनि विगत एक वर्षदेखि एउटा गाउँपालिकामा बैंक शाखा पुगेको थिएन। त्यो हो, सुदूरपश्चिममा अवस्थित बझाङको साइपाल गाउँपालिका।

अब यहाँ पनि गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले सोमबार बैंक शाखाको उद्घाटन गरे। उक्त गाउँपालिकामा एभरेस्ट बैंकले शाखा खोल्नुपर्ने जिम्मेवारी रहेकोले अब यो गाउँपालिकामा बैंकिङ पहुँच पुगेको हो। यसो गाउँपालिकामा बैंक शाखा नहुँदा वृद्धाभत्ता बुझन वृद्धवृद्धाहरू समेत सास्ती खेपेर सदरमुकाम चैनपुर सदरमुकारसम्म तीन–चार दिन लगाएर हिँडेर जानुपर्र्ने बाध्यता थियो।

अब यो बाध्यताको अन्त्य भएको छ। यसअघि गाउँपालिका धेरै दुर्गममा रहेको र आवश्यक पूर्वाधार केही नभएकाले शाखा खोल्न सम्भव नभएको बैंकले बताउँदै आएको थियो। सुदूरपश्चिमको सबैभन्दा विकट बझाङको साइपाल गाउँपालिका हो। अरू पालिकामा सडकहरूले छोएको छ।

तर यहाँ एक गाउँबाट अर्को गाउँ जान एक दिन लाग्ने डाँडाहरू छन्। उक्त क्षेत्रमा जनसंख्याको संख्या पनि कम छ। २०७८ को जनगणनाअनुसार करिब २ हजार ६ सय ५० जना मात्रै जनसंख्या रहेको छ। सडक नभएको, कम जनसंख्या भएकाले शाखा नखोले पनि सबै सरकारी कारोबार सहित जयपृथ्वी नगरपालिकाबाट हुने गरेकोले बैंकले सोही फन्डबाट सेवा प्रदान गर्ने प्रस्ताव राखेको थियो।

यसअघि मुलुकभर गत आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ जेठसम्ममा ३ वटा स्थानीय तहमा वाणिज्य बैंकको शाखा पुगेको थिएन। दुर्गम भनिएका धादिङको रुवीभ्याली गाउँपालिका र जाजरकोटको जुनीचाँदे गाउँपालिकामा समेत थिएन। तर २०७९ असारसम्म आइपुग्दा उक्त गाउँपालिकासहित ७ सय ५२ तहमा वाणिज्य बैंकहरूका शाखा विस्तार भए।

यसको करिब २ वर्षपछि बझाङको साइपाल गाउँपालिकाकामा पनि वाणिज्य बैंक पुगेपछि बल्ल सबै तहमा बैंकिङ पहुँच पूर्ण भएको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता रामु पौडेल बताउँछन्। उनका अनुसार धेरै दुर्गम भएकाले खोल्न समस्या आएको तर अहिले सोही गाउँपालिकाको पूर्वाधारहरू भएको ठाउँमा एभरेस्ट बैंकले शाखा सुरुवात गरेको हो। ‘साइपाल गाउँपालिकाको धलौन भन्ने स्थानमा बैंक शाखा पुग्नु आफैंमा उपलब्धि हो।

बझाङको सदरमुकाम चैनपुरबाट तीन घण्टाको जिपयात्रा गरेपछि तलकोट नाम गरेको गाउँपालिका पुगिन्छ अनि त्यहाँबाट ७ देखि ८ घण्टा पैदलयात्रा गरेपछि बल्ल धलौन भन्ने स्थानमा पुगिन्छ। साइपाल गाउँपालिकाको सदरमुकाम काँडा भन्ने स्थानमा छ। धलौनबाट काँडासम्म पुग्न भने अझ ६ देखि ७ घण्टा हिँड्नु पर्छ।

त्यसैले यसपटक साइपालको सदरमुकाम काँडामा शाखा नखोली धलौनमा खोलिएको हो,’ राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ। विगतका वर्षमा सरकारले एक व्यक्ति एक खाता अभियानको समेत सुरुवात गरेको थियो। सरकार संघीय संरचनामा गएपछि नेपाल राष्ट्र बैंकले वाणिज्य बैंकहरूलाई भाग लगाएर वाणिज्य बैंकको कम्तीमा एउटा शाखा हरेक स्थानीय तहमा खोल्न निर्देशन दिएको थियो।

तर वर्षौंपछि भए पनि एभरेस्ट बैंकले शाखा सञ्चालनमा ल्याएको छ। दुर्गम स्थानीय तहमा बैंक नपुग्दा वृद्ध भत्ता बुझ्नदेखि सम्पूर्ण कामका लागि सदरमुकाम नै धाउनु परेको स्थानीयको गुनासो थियो। साइपाल गाउँपालिकाका पूर्वअध्यक्ष राजेन्द्रबहादूर धामी यसअघि पनि बैंकले भौगोलिक अवस्था, घरभाडालगायतको बुझ्न आएको तर अहिलेसम्म नखोलेकोबारे अन्नपूर्ण पोस्ट्लाई जानकारी दिएका थिए।

गाउँमा कतिपय कारोबार बैंकिङ प्रणालीबाट मात्रै छ। सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमअन्तर्गतको भत्ताहरू, वृद्धाभत्ता, कर्मचारीलाई तलब बैंकबाटै गर्नुपर्ने भएकाले वृद्धवृद्धाहरू भत्ता बुझ्न सदरमुकामसम्म ७० किलोमिटरको बाटो ३–४ दिन लगाएर पुग्नुपर्ने बाध्यता भएको उनले गुनासो गरेका थिए।

यसअघि दुर्गम गाउँपालिकामा सडक, विद्युत्, इन्टरनेट टेलिफोनजस्ता सञ्चार साधन, भवन र शान्ति सुरक्षाको प्रत्याभूति नभएकोले शाखा कार्यालय खोल्न नसकेको बैंकरहरूले जनाएका थिए। बैंकहरूले यस्ता कारण खुलाउँदै कार्यालय खोल्न नसकेकोबारे नेपाल राष्ट्र बैंकमा पत्र बुझाएका थिए।

बैंकहरूले दुर्गम स्थानमा शाखा खोल्न अग्रसरता नदेखाएपछि सबै स्थानीय तहमा पहुँच पुर्‍याउन गोलाप्रथा प्रणाली समेत अपनाइएको थियो। केन्द्रीय बैंकले सबै तहमा बैंक शाखा विस्तार गर्न दबाब दिएको थियो। यसपछि त्यतिबेला रहेको २७ वटै वाणिज्य बैंकहरूबीच कुन कुन गाउँपालिकामा जाने भनेर गोलाप्रथा गरेर भाग लगाइएको थियो।

सोही भाग लगाउँदा एभरेस्ट बैंकलाई वझाङको साइपालमा शाखा विस्तार गर्नुपर्ने भएको थियो। केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकअनुसार बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको संख्या (लघुवित्त वित्तीय संस्थासमेत) २०८१ पुसमसान्तमा १ सय ७ रहेको छ। यसमध्ये २० वाणिज्य बैंक, १७ विकास बैंक, १७ वित्त कम्पनी, ५२ लघुवित्त वित्तीय संस्था र १ पूर्वाधार विकास बैंक सञ्चालनमा रहेका छन्।

बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरू (लघुवित्त वित्तीय संस्थासमेत) को शाखा संख्या २०८१ असार मसान्तमा ११ हजार ५ सय ३० रहेकोमा २०८१ पुस मसान्तसम्ममा ११ हजार ५ सय ४५ पुगेको छ। अब साइपाल गाउँपालिकाको बैंक शाखा थपिएको छ। 

]]>
सुदूरमा डा‍.रावल : न माहाेल बन्यो, न सारथीले नै काँध थापे विचरा ! https://gaumulkhabar.com/news/2175 Wed, 12 Feb 2025 08:39:53 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2175 भीम रावल यतिबेला मातृभूमि जागरण अभियानका साथ गृह प्रदेश सुदूरपश्चिमको दौडधुपमा छन् । पौष १७ गते काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलन गरि रावलले जागरण अभियान घोषणा गरेका थिए । नेकपा एमाले केन्द्रीय कमिटी बैठकले रावललाई पौष १० गते पार्टीको साधारण सदस्य समेत नरहने गरी निष्कासन गरेको थियो । लगत्तै रावलले आफ्नै अगुवाईमा मातृभूमि जागरण अभियान सुरु गरेका हुन् । बाजुरा : भीम रावल यतिबेला मातृभूमि जागरण अभियानका साथ गृह प्रदेश सुदूरपश्चिमको दौडधुपमा छन् । पौष १७ गते काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलन गरि रावलले जागरण अभियान घोषणा गरेका थिए । नेकपा एमाले केन्द्रीय कमिटी बैठकले रावललाई पौष १० गते पार्टीको साधारण सदस्य समेत नरहने गरी निष्कासन गरेको थियो । लगत्तै रावलले आफ्नै अगुवाईमा मातृभूमि जागरण अभियान सुरु गरेका हुन् ।

कारवाहीमा परेपछि रावल माघ ३ गते गृह प्रदेश धनगढी पुगेका थिए । विमानस्थलबाटै उनी अछाम आए । माघ ४ गते विहान गृह जिल्लाको गृह पालिका साँफेबगरमा पहिलो कोणा सभा आयोजना गरे । त्यो पछि करिब महिनादिन रावलले अछाममै बिताए । राजनीतिक भेटघाट गरे । औपचारिक कार्यक्रममा अतिथी बने । साँफेबगर, मेल्लेख र चौरपाटीका वडाहरुमा संगठनका वटा र पालिका कमिटी पनि गठन गरे । यहि काममा रावलको व्यस्तता बढेको छ । 

अछामको महिनालामो बसाइपछि रावलले प्रदेश स्तरीय जागरण भेला पनि माघ २७ गते भनगढीमा आयोजना गरिसकेका छन् । यतिबेला दार्चुला र बैतडी जिल्लाको राजनीतिक भेटघाटमा व्यस्त छन्, रावल । ५१ वर्ष नेकपा एमाले र कम्यूनिष्टविचार सिद्धान्तको ज्ञानलिने र दिने काम गरे रावल अहिले गैर वामपन्थी विचारधारामा आवद्ध हुन्, आह्वान गरिरहेका छन् । गणतन्त्र, धर्मनिरपेक्षता बारे फरक दृष्टीकोण रावलमा देखिन्छ । 

उनको गृहप्रदेशको दौडधुपलाई नेकपा एमाले सहीत नेपाली राजनीतिका बिश्लेषकहरुले नजिकबाट नियाली राखेका छन् । भीमरावलको कारवाही वैकल्पिक शक्ति निर्माणको जग बन्ने र नेकपा एमालेलाई ठूलो नोक्सानी हुने बिश्लेषण एकतिर छ । भने अर्कातिर रावलको रिक्तताले नेकपा एमालेलाई कुनै असर नपर्ने तर्फ अर्कोतिर छ । आफैले बनाएको संगठन, त्यो पनि आधा शताब्दी, कुनै असर नै पर्दैन भन्ने कुरा गलत हुन जान्छ । तर बाहिर भनिए जसरी सबै सकिन्छ, एमाले सुदूरपश्चिममा रहदैन्, भन्ने भाष्य गलत हुने तर्फ एमाले नेताहरुको छ । 

भीम रावल अछाम निर्वाचन क्षेत्र १ बाट ५ पटक चुनाव लडेका छन् । त्यो मध्ये ३ पटक जितेका छन् । २ पटक हारेका छन् । बहुदल आएपछि भएका ७ वटा निर्वाचन मध्ये २ वटामा चुनाव लड्न पाएनन् । २०४८ मा नेपाली काँग्रेसका बलबहादुर कुँवरसँग हारे । २०५१ सालमा नेपाली काँग्रेसका गोविन्द्र शाहलाई हराए । २०५६ मा चुनाव हारे । माले एमाले विभाजित थियो । उनी एमालेबाट उम्मेदवार थिए । गोविन्द्र शाहसँग हारे । रावल विरुद्ध मालेका गोकुल खनालको उम्मेदवारी थियो ।

२०६४ मा रावल समानुपाति बसे । शेरबहादुर कुँवरलाई चुनाव लडाए । कुँवरले माओवादी केन्द्रमा झपड साउँदलाई हराए, नेपाली काँग्रेस तेस्रो बन्यो । २०७० मा फेरि रावल उम्मेदवार बने र नेपाली काँग्रेसका मेघराज खड्कासँग चुनाव जिते । २०७४ मा वाम गठबन्धन भयो । रावल पाँचौ पटक उम्मेदवार बने र नेपाली काँग्रेसका भरत स्वारलाई हराए । २०७९ मा जिल्लाबाट एकल नाम गएपनि नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली रावललाई टिकट दिन तयार भएनन् । 

यतिबेलासम्म रावल, ओली र एमाले बीचको दुरी टाढाहुदै गइरहेको थियो । जब नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्र बीच एकता भयो । त्यो बेला बनेको ९ सदस्यीय सचिवालयमा रावल अटाएनन् । जतिबेला रावल एमालेको सबैभन्दा बढी मत ल्याएर जितेका बहालवाला उपाध्यक्ष थिए । त्यो समयदेखि नै सुरु भएको ओली रावल द्धन्द्ध अन्तिममा आएर पार्टीबाट निष्कासन गर्नेसम्मै पुग्यो । 

रावल सुदूरपश्चिमका ब्राण्ड नै हुन् । त्यसैमा नेकपा एमाले भित्रका सर्वशक्तिशाली नेता नै थिए । रावलको निष्कासनले एमाले नै सकिने अट्कलबाजी हुन थालेको देखिन्छ । रावल कारवाहीको प्रभाव सुदूरपश्चिम बाहेक, कर्णालीमा पनि पर्ने अनुमान छ । भने लुम्बीनी प्रदेशको बाँके बर्दियापनि असरबाट टाढा हुने छैनन् । तर भनेजस्तो र अनुमान आँकलन गरिएको जस्तो हुदैन, भन्नेमा एमाले नेताहरु ढुक्क छन् । 

सुदूरपश्चिमकै रावलको गृह जिल्ला अछाम र अछामबाट तराइ झरेका कैलालीका केही क्षेत्रमा एमाले हराउने भूमिका रावलको हुने निश्चित जस्तै देखिन्छ । त्यो स्थानीय तह र संघ प्रदेशको निर्वाचनले नै देखाइसकेको छ । जति २०७९ को स्थानीय तह, संघ र प्रदेशको चुनावमा असर पुग्यो त्यही हाराहारको असर पर्ने अनुमान एमाले नेताहरुको छ । त्यो बेलापनि रावलको भूमिकामा शंका एमालेजनमा थियो । 

मौन बसेर कोठाबाटै असहयोग गरेको दाबी स्वयम उम्मेदवारको छ । संघ र प्रदेशको उम्मेदवारी दर्ताको दिन नै अछाम क्षेत्र नम्बर १ का उम्मेदवार झपड बोहरा विरुद्ध कालोझण्डा र विरोध प्रर्दशन गरिएको थियो । रावल निकट कार्यकर्ताबाटै ओली र एमाले विरुद्ध नाराबाजी नै गरेका थिए । रावल निकट गोप्य श्रोतका अनुसार एमाले उम्मेदवार झपड बोहरालाई उम्मेदवारी दर्ता नै रोक्ने भित्री योजना थियो । तर सफल हुन सकेन् । 

अछाम र अछामबाट अर्को जिल्ला बसोबास गरिरहेका र नातासम्बन्ध भएका बाहेकले रावलको अभियानलाई साथ दिने अवस्था पछिल्लो घटनाक्रमले देखिएको छैन् । माघ ४ गतेदेखि अछाममा सक्रिय रहँदा पनि आफ्नै भिजानु गोविन्द्र कुँवर बाहेक प्रभावी अनुहार कोही पछि लागेको देखिदैन् । रावलको समर्थनमा रहनेजति सबै समाजवादीमै छन् । समाजवादीले विभाजनपछि एमाले विरुद्ध काम गरिरहेकै छन् । रावलको उपस्थिति पनि त्यसैको निरन्तरता हुने अछाममा बिश्लेषण गर्न थालिएको छ । 

२०७८ को पौषमा नेकपा एमाले अछामको अधिवेशन भएको थियो । अधिवेशनमा सहमति हुन सकेन् । सिंगो कमिटीका लागि चुनाव भयो । १ सय ५ सदस्यीय जिल्ला कमिटी बन्यो । त्यसमा भीम रावल पक्षबाट ४६ जना निर्वाचित भए । उपाध्यक्ष, सचिव र एक उपसचिव पनि रावल पक्षबाटै जिते । त्यो निर्वाचित कमिटी अहिलेपनि जारी छ । ती १ सय ५ जना मध्ये १० जना मात्रै रावलको पक्षमा देखिएका छन् । 

जिल्ला कमिटी अछामको विश्वस्त श्रोतका अनुसार १० जना मध्येपनि ९ साँफेबगर नगरपालिका भित्रका छन् । जो रावलको गृह पालिका हो । १ जना बाहिरका छन् । बाहिरको पालिकाका जिल्ला सदस्यले केहीदिनमै फर्किने बचन समेत दिइसकेको एमाले श्रोतको दाबी छ । पदाधिकारी कोही पनि रावलको पक्षमा उभिएनन् । भेटघाट गरे, समर्थन मागे । घरमै बोलाए, तर टसमस कोही भएको देखिदैन् ।

बाहिर हल्ला गरिएजस्तो मावल नभएको नेताहरुको दाबी छ । रावलको प्रभाव छैन् भन्ने होइन्, ५१ वर्षको राजनीतिक विरासत छ । तर जसरी सबै सकियो, एमाले नरहने भयो, भन्ने कुरा बेकार हो, वाइयात हो, एमाले र काँग्रेसको विकल्प रावल होइन्, पूर्व पत्रकार समेत रहेका नेपाली काँग्रेसका नेता राम कुँवरले बताए । 

एमाले हार्न सक्छ । त्यो पनि गृह पालिका अछामको अवस्था हेरेर मात्रै हो । केही काँग्रेस र माओवादीले साथ दिएजस्तो गरेको देखिन्छ, पछि फर्किने गरी मावलमा मिसिएका मात्रै हुन्, रावलको अभियान एमाले माथि हुने कुनै आधार र विश्वास छैन्, कुँवरले भने । आफ्नो राजनीतिक भविष्य बर्बादीमा कोही तयार नहुने र एमाले कमजोर हुने कुरा सही नभएको कुँवरले थपे । 

अहिलेको अवस्था हेर्दा समग्र अछाममा १० देखि १५ प्रतिशत र रावलको गृह पालिकामा ४० प्रतिशत एमाले भित्र समर्थन रावलको पक्षमा देखिन्छ । त्योपनि सुरुमा जस्तो अहिले छैन् । कारवाहीपछि धेरै जना रिसाए, गाली गरे, एमाले छोड्ने घोषणा गरे, तर पछि शान्त भइसके । विचार र आस्थालाई छोडेर व्यक्ति रोज्ने कुरामा कमैले मात्रै साथ दिने भन्छन्, अछामका अनुभवी पत्रकार शिवराज खत्री । 

नेकपा एमाले अछाम जिल्ला सचिव भीम रावल कालोटोपीले पनि रावलको पक्षमा पुरै मावल भन्ने कुरा गलत भएको बताए । रावल एमाले र सुदूरपश्चिमको ब्राण्ड हुन् । पार्टीमै काम गर्ने वातावरण मिलाउन सके राम्रो हुन्थ्यो, अब सकिएन्, नेतृत्वतहबाटै व्यवस्थापन भएन्, भने तल सोचेर केही हुदैन्, एमाले जुन गतिमा छ, त्यसरी नै अघि बढ्छ, कमजोर हुदैन्, बलियो नै बनाउन अछामको पार्टी नेतृत्व सक्षम छ, रावलले भने ।

अछाममा १० वटा स्थानीय तह छन् । स्थानीय तहको हकमा २०७४ र २०७९ दुबै चुनावमा माओवादी, काँग्रेस बीच अघोषीत आपसी तालमेल भएर नै चुनाव लडेका हुन् । त्यो बेलाको अवस्था हेर्दा १ अध्यक्ष २ मेयर र २ उपमेयर जितेको थियो । भने २०७९ को चुनावमा समाजवादी टुक्रिएर जाँदा पनि १ मेयर, २ उपमेयर, १ अध्यक्ष र २ उपाध्यक्ष जितेको छ । मतसंख्या हेर्दापनि एमाले झन बलियो भएको देखिन्छ । अछाममा ९१ वटा वडा छन् । २०७४ मा ३६ जितेको एमालेले २०७९ मा ३८ वटा वडा जितेको छ । 

२०७९ मा समाजवादीले साथ छोड्दा, काँग्रेस, माओवादी र समाजवादी मिलेर चुनाव लड्का र भीम रावल मौन बस्दा पनि अछामका १४ वटा वडा मध्ये एमालेले ३ वटा वडा जितेको छ । तीनै जना हालपनि एमालेमा नै छन् । २०७४ मा १४ मध्ये साँफेबगर नगरपालिकामा मेयर उपमेयर सहीत ८ वटा वडा जितेको थियो । त्योबेलाका मेयर उपमेयर सहीत अधिकांश जनप्रतिनिधी समाजवादीमा छन् ।

एमालेमा भएपनि २०७९ को संघ प्रदेश र स्थानीय तह चुनावमा रावल मौन बसे, सक्रिय भएनन् । २ वटा कार्यक्रम बाहेक स्थानीय तहको चुनावमा मतहाल्न मात्रै आएको आरोप एमालेबाट जनप्रतिनिधी उठेकाहरुकै छ । उनीहरु असर परेपनि सहने तर रावलले जता भन्यो उतै नजाने भन्नेमा छन् । 
२०७४ सालको चुनावमा भीम रावलले २४ हजार ८ सय ९३ मत ल्याएर जिते । भरतबहादुर स्वारले १७ हजार ६ सय ८९ मत ल्याएका थिए । २०७९ मा एमाले टुक्रिएर अलग बनेको नेकपा एकीकृत समाजवादीका शेरबहादुर कुँवरले जिते । 

काँग्रेस माओवादी सहीतको समर्थनमा कुँवरले १९ हजार ५ सय ३४ ल्याएर । नेकपा एमालेका झपड बोहराले १५ हजार ४५ मत ल्याए । रावल पक्षधरको मौनता, पार्टी विभाजन, बलियो गठबन्धनका बीच ल्याएको मतमा नेकपा एमाले केन्द्रीय सदस्य एवं अछाम जिल्ला इन्चार्ज समेत रहेका झपड बोहरा सन्तुष्ट छन् । उनी अछाममा एमाले अहिलेको अवस्थाभन्दा बलियो हुनेमा ढुक्क छन् ।  २ नम्बर क्षेत्रमा झनै रावलको प्रभाव नपर्नेमा काँग्रेस माओवादी नै सहमत छन् । 

तर भीम रावल पक्षधरहरु हौसियको अवस्था छ । उनीहरुले साँफेबगर, चौरपाटी र मेल्लेखमा वडा र पालिका कमिटी गठन गरेका छन् । करिब २ हजार बढीले लिखित निवेदन सहीत एमाले छोडेर मातृभूमि जागरण अभियानमा सक्रिय भएको भीम रावल निकट रतन रावलले जानकारी दिए । नाम राखिएकामध्ये धेरैले नसोधेर राखियो भनेर सामाजिक सञ्जालमा लेखेको पनि देखियो खास के हो भन्ने प्रश्नमा उनले अपवादमा केही भएपनि सबैले रावल सरलाई नै सहयोग गर्ने र देशभक्त पार्टी निर्माणको अभियानमा सक्रिय रहने बचनका साथ आएको रावलको दाबी छ । 

रावलका संस्थापक सारथी नै छैनन् साथमा 

अछाममा नेकपा एमालेको पार्टी संगठन विस्तारमा रावलको भन्दा अरुको भूमिका बढी छ । विद्यार्थी राजनीतिमा स्थापित भएपनि जिल्लामा अरुले नै संगठन विस्तारमा सुरुवादी भूमिका खेलेका थिए । तर सुरुवाद गरिएको संगठनको कामलाई मलजल गर्ने भूमिकामा फेरि रावलकै पुस्ता सक्रिय बन्यो । भीम केसी सहीत जगत बोगटी, भैरव बोहरा, रेवन्त कुँवर, प्रेम कुँवर, भीम खडायत, गोकुल खनाल, झंकर रावल भीम रावलका सारथी थिए । 

अछामका चोक चौतारा, गाउँ बेशी, गोठछाना सबैतिर संगठन निर्माणको अभियानमा उनीहरु सुरुमा एकसाथ देखिन्थ्ये । पछि विस्तार रावल बाहेक सबैजना साइड लागे । मुलधारमा देखिन छोडे कतिले राजनीति छोडे त केहीले पार्टी । अर्को पार्टीमा आवद्ध भए । रावलकै पेलानबाट उनीहरुले एमालेको विकल्पमा लागेको र कोही निस्क्रीय भएको आरोप अहिलेपनि लाग्ने गरेको छ ।   

यी पहिलो पुस्ताका सारथी बाहकेकाहरुले पनि साथ छोडेका छन् । रावल धनगढी विमानस्थल पुग्दा होस् की अछाम आउँदा होस्, काठमाडौंमा हुँदा होस् की अन्य कुनै कार्यक्रममा साथ नछोड्नेहरुले पनि अहिले समर्थन गरेका छैनन् । केही जना पेलानबाट टाढिए केही राजनीतिबाट विराक्तिए । 

उसोत उनीहरुलाई पाखा लगाएर काखी च्याएकाहरु पनि साथमा रहेनन् । भीम रावलले आफू पछि शेबहादुर कुँवर, कुल कुँवर, शिलोज कुँवर, हिक्मत कुँवरलाई सबैभन्दा धेरै साथ दिए । नजिक राखे । तर उनीहरु पनि रावलसँग टिकेनन् । रावल १० बुँदे सहीत एमालेमै बस्दा उनीहरु नेकपा एसतिर लागे । हाल उनी रावलसँगको सम्पर्क सम्बन्धमा छैनन् । उनीहरुका कार्यकर्ताले भने मातृभूमि अभियानमा साथ दिइरहेको देखिन्छ । 

पार्टी विभाजनसँगै रावलको कमजोर मावल 

करिब तीन दशकसम्म रावल शक्तिशाली र प्रभावशाली एमाले नेताको रुपमा स्थापित थिए । जे भन्यो त्यही चल्थ्यो । एमाले हुँदा होस्, की माओवादीसँग एकता गरेपछिको नेकपा हुँदा होस् । रावल शक्तिशाली र प्रभावी भइरहे । नेकपामा विभाजन आयो । ओली एकतिर र प्रचण्ड र माधव अर्कोतिर लागेर समूह बनाए । त्योपनि पनि रावल सुदूरपश्चिममा एकल शक्तिमा देखिए । 

लेखराज भट्ट र कर्णबहादुर थापा ओलीको पक्षमा लागेपछि सुदूरपश्चिम प्रदेश सभामा तत्कालीन सभामुखसहित एमालेका २५ जना सांसदमध्ये १८ जना ओलीको विरुद्धमा उभिए । ओली समूहमा ७ जना मात्रै थिए । संसदीय दलका नेता प्रकाश शाहसहित १८ जना सांसद रावल पक्षमा थिए । 

ओली पक्षले तत्कालीन मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टलाई विश्वासको मत नदिँदा रावल पक्षका १७ ले विश्वासको मत दिएका थिए । जब १० बुँदे सहमति गरेर रावल एमालेमै रहे अनि उनीमाथि ग्रहदशा लाग्यो । उनका निकटस्थ भनिएकाहरुले नै माधव कुमार नेपालले नेतृत्वमा दर्ता गरिएको नेकपा एकीकृत समाजवादी रोजे । २५ मध्ये १४ सांसद नेकपा एसमै रहे । 

रावलको शक्ति त्यही दिनदेखि कमजोर हुँदै गयो । रावल एमालेमा रहँदा पनि सुदूरपश्चिममा नेकपा एस सबैभन्दा ठुलो दल बनेको थियो । त्यसको नेतृत्व कुनै समय रावलका सबैभन्दा प्रियपात्र मानिने दीर्घ सोडारीले गरेका थिए । रावलले खल्तीबाटै छानेर बनाएर र पद दिएकाहरुले नै रावलको साथ छोडे । जुन हालको अवस्थाको पहिलो कारण त्यही हो । त्यसपछि प्रदेशमा पनि कमजोर हुँदै गए रावल । 

१० बुँदे सहमति गरेर नेकपा एस जान रोकिए पनि सुदुरपश्चिममा रावलको हैकम समाप्त भयो । पार्टीलाई २०७५ जेठ २ अघिको अवस्थामा फर्काउन सहमति जनाएका ओली सुदूरपश्चिमको इन्चार्ज भने रावललाई दिन तयार भएनन् । २०७८ भदौ २७ गते ओली निवास बालकोटमा बोलाएर अध्यक्ष ओलीले भीम रावललाई उपाध्यक्षको हैसियतमा समन्वय गर्ने र लेखराज भट्टले इन्चार्जको रुपमा काम गर्ने बताएका थिए । 

२०७७ साल फागुन २३ सर्वोच्च अदालतले एमाले र माओवादी केन्द्रलाई पूर्ववत् अवस्थामा फर्काइदिएपछि ओली बलियो हुँदै गए र रावल कमजोर पर्दै गए । माधव नेपालसँग समेत सम्बन्ध चिस्सिएपछि रावल ओली र माधव दुबैबाट किनारामा परे । पार्टी एकताको लागि नेपाल पक्षबाट रावलको नेतृत्वमा कार्यदल तयार गरिएको थियो । तर, कार्यदलले तयार गरेको सहमतिमा माधव नेपालले असन्तुष्टि व्यक्त गरेपछि रावल र नेपालबीच दूरी बढेको थियो ।
रावललाई लागेको महाधिवेशनको झट्का 

२०७८ मङ्सिरमा सम्पन्न एमालेको दशौं महाधिवेशनमा रावलले ओलीसँग अध्यक्ष पदमै प्रतिस्पर्धा गरे । रावलको त्यो निर्णयले निर्विरोध अध्यक्ष हुने ओलीको चाहनामा ठेस लाग्यो । तर रावलले २ सय २३ मत पाउँदा १ हजार ८ सय ३७ मत पाएर ओली नै एमाले अध्यक्ष दोहोरिए । त्यस्तो नतिजा स्वाभाविक थियो । रावलले जिद्दी र जवाफका लागि अभ्यासमा भाग लिएको रिस ओलीमा अहिलेसम्मै छ । 

किनकि ओलीले पढेर सुनाएको सूचीमा नपर्नेहरू पदाधिकारीदेखि केन्द्रीय सदस्य समेत जित्ने अवस्था त्यो महाधिवेशनमा थिएन । चुनाव नजित्ने निश्चित रहेको महाधिवेशनमा रावल, घनश्याम भुसाल, भीम आचार्य र टंक कार्कीले पदाधिकारीमै उम्मेदवारी दिएर हारे । उपाध्यक्ष बस्न आग्रह गर्दापनि रावलले मानेनन् । 

महाधिवेशनपछि त रावलले केन्द्रीय सदस्यको शपथ नै लिएनन् । पदाधिकारीमा उम्मेदवारी दिनेको प्रतिस्पर्धा केन्द्रीय सदस्यमा पनि हुने व्यवस्था एमाले विधानमा छ । तर रावलले त्यस्तो व्यवस्थाकै विपक्षमा अडान लिए । त्यसपछि रावललाई गत चुनावमा अछाम–१ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यको उम्मेदवार बनाउने सर्वसम्मत निर्णय भयो । 

प्रदेश, जिल्ला हुँदै प्रदेश कमिटीले समेत रावललाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरे पनि ओलीले टिकट दिएनन् । रावलको साटो झपट बोहरालाई ओलीले एमालेको टिकट दिए । टिकट खोसिँदा रावलको संसदीय बाटो बन्द भयो । रावलले बोहरालाई हराउन पनि भूमिका खेलेको आरोप लाग्ने गरेको छ । रावल भने यो स्वीकार गर्न तयार छैनन् ।

ओली र रावल अन्तरद्धन्द्धको असर  

२०४६ सालमा नेता झलनाथ खनालको स्वकीय हुँदै ०५२ सालमा पर्यटन राज्यमन्त्री, २०५५ मा पर्यटनमन्त्री बनेका रावललाई २०६२ मा पार्टीले शिक्षामन्त्रीमा सिफारिस गरेको थियो । तर चाहेको मन्त्रालय नपाएपछि सरकारमै सहभागी भएनन् । २०६४ सालमा समानुपातिक सभासद्, २०६६ मा गृहमन्त्री र २०७२ मा उपप्रधानसहित रक्षामन्त्री बनेका थिए ।

२०६५ सालको आठौँ महाधिवेशनमा एउटै गुटबाट अध्यक्ष र उपाध्यक्षको उम्मेदवार भएर ओली र रावलले चुनाव लडे । झलनाथ खनालविरुद्ध प्यानल बनाएर चुनाव लड्दा ओलीले रावललाई उपाध्यक्षको उम्मेदवार बनाएका थिए । तर ओली र रावल दुवै हारे । 

उपाध्यक्ष हारेपछि रावल गृहमन्त्री भए । २०६६ सालमा माधव नेपाल प्रधानमन्त्री र रावल गृहमन्त्री थिए । ३ असोज २०७२ मा संविधान जारी भएपछि रावललाई ओलीले उपप्रधान एवं रक्षामन्त्री बनाए । २०७४ सालको चुनावपछि भने ओली र रावलबीच खटपट देखिन थाल्यो । भीम रावल छोडेर केपी ओलीले बिना मगरलाई मन्त्री बनाएपछि समस्या आउन थालेको हो । 

२०७४ सालको चुनावमा सुदूरपश्चिमको दुई सिट (शेरबहादुर देउवा र रेशम चौधरी) बाहेक सबै क्षेत्र वाम गठबन्धनले जितेको थियो । यसको स्वाभाविक हकदार भीम रावलले आफूलाई ठान्थे । तर, सरकारमा ओलीले ल्याएनन् । जसको असर तत्कालीन नेकपाभित्र खटपट हुँदा देखियो । एमसीसीको चर्को आलोचक भएर रावलले सरकारको नेतृत्व गरिरहेका ओलीविरुद्ध सार्वजनिक दबाब सिर्जना गरे ।  

एमालेको ग्रास रुट अभियानअन्तर्गत अछामको साँफेबगरमा नेकपा एमालेका उपाध्यक्ष विष्णु पौडेल उपस्थित रहेको कार्यक्रम भीम रावलको विषय उठान भएपछि उनका समर्थकहरूले विवाद गरेका थिए । त्यसलगत्तै रावलसँग संवाद गर्न तीन सदस्यीय टोली गठन गरिएको थियो ।

उपाध्यक्ष विष्णु पौडेलको संयोजकत्वमा प्रदेश इन्चार्ज लेखराज भट्ट र कर्ण थापा सदस्य रहेको समिति गठन भयो । छलफल गरियो । पछि रावलले ओलीसँगै कुरा राख्ने बताएका थिए । साउन ३० गते अध्यक्ष ओली र नेता रावलबीच भेटघाट भएको भयो । सम्भवत् औपचारिक रुपमा दुई जनाको त्यही भेट नै अन्तिम भेट थियो । ओलीले भेटपछि अर्काे निम्तो दिएनन्, रावल फेरि भेट्न गएनन् । 

प्रभावकारी नबनेको प्रदेश स्तरीय धनगढी जागरण भेला

भीम रावलको प्रदेश स्तरीय मातृभूमि जागरण भेला नै उत्साह जनक हुन सकेन् । अभियानको औचित्य बारे जानकारी दिने र देशभक्तहरुलाई एकतावद्ध गराउने उदेश्य भेलाको थियो । होटल पौवामा आयोजित भेलालाई आफ्नो शक्ति प्रदर्शनका रुपमै लिएका थिए, भीम रावलले । जागरण भेलालाई बिशेष गरि नेकपा एमालेले पनि रावलको शक्ति देखाउने कार्यक्रम र प्रभाव देखिने मञ्चका रुपमा लिएको थियो । तर पहिलो प्रदेश स्तरीय भेलालाई खासै अर्थपूर्ण र प्रभावी बनाउन सकेनन् ।

न पार्टी छोड्नेहरुको भीड लगाउने सके, न आफ्नो पक्षमा बाक्लो उपस्थिति नै गराउन सके । हलमा भरिभराउ जस्तो संख्या देखिएपनि त्यो अनुमानभन्दा धेरै कम संख्या र समर्थन देखियो । मञ्चमा बस्ने कृष्ण सुवेदी र गोविन्द्र कुँवर बाहेक विकाउ अनुहार पाएनन् । 

बरु भीम रावलले जागरण भेलालाई नेकपा एमाले र पार्टी अध्यक्ष केपीशर्मा ओली माथि रिस र आक्रोश पोख्ने थलोका रुपमा रावलले प्रयोग गरेको देखियो । मञ्चमा बस्ने प्रभावी अनुहार नदेखेपछि बाक्लो संख्यामा उपस्थितहरु नै उत्साहीत भएनन् । भेलामा सहभागि अनुहार हेर्दा एकीकृत समाजवादी पार्टी नेता कार्यकर्ताहरु नै बढी देखिए । 

नेकपा एमाले र नेपाली काँग्रेस, नेकपा माओवादी केन्द्रका कार्यकर्ताहरुको सहभागि कम देखियो । सहभागि भएका मध्येपनि अधिकांश अनुहार अछाम जिल्ला घर भई धनगढीमा बसोबास गर्नेहरु नै थिए । त्यसमा पनि रावलकै गृहपालिका साँफेबगरका थिए । आफन्तहरुलाई अनिवार्य जस्तै गरिएको थियो । 

रावल कुनै बेला नेकपा एमाले भित्र सिंगो सुदूरपश्चिमका ब्राण्ड र एकल नेतृत्व हुन् । उनी पछि लाग्नेहरुको बाक्लै लाम र रौनक हुन्थ्यो । माला खादा सहीत विमान स्तर पुग्ने अधिकांश नेता कार्यकर्ता जागरण भेलामा देखिएनन् । साथमा रहेर लामो समय सहकार्य गरेर साथ दिएका र फाइदा लिएकाहरु पनि कार्यक्रममा रावलको भाषण सुन्नकै लागि भएपनि पुग्न आँट गरेनन् । 

जुन सन्देश अनुमान गरिएभन्दा धेरै भिन्न भयो । काठमाडौंले जे जस्तो अनुमान आँकलन गरेपनि सुदूरपश्चिम एमाले एकतावद्ध र एक ठाउँमा रहेको दाबी प्रदेश अध्यक्ष कृष्ण प्रसाद जैशीको छ । उनले मातृभूमि जागरण अभियानको रहरमा एमालेजनले साथ नदिने बताए । सुरुमा एमालेले साथमा हिँड्नेहरुलाई कारवाही नै गर्यो । एकपछि अर्कोलाई विज्ञप्ती मार्फत कारवाहीको जानकारी गरायो । पछि तीनीहरुले पार्टीमा रहेको दाबी गर्न थालेपछि प्रदेश कमिटीपनि रावलको अभियान प्रति सचेत देखिन्छ । त्रासमा छैन् ।  

]]>
सुदूरपश्चिम माओवादीमा गाँजिदै गुट : प्रचण्डलाई आफ्नै निर्देशन कार्यान्वयन गराउन सकस, फेरि अर्को सर्कुलर https://gaumulkhabar.com/news/2174 Wed, 12 Feb 2025 08:32:49 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2174 नेकपा माओवादी केन्द्र भित्रको चरम गुटबन्दी सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पनि मौलाएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलबाट चर्किएको माओवादी भित्रको गुटबन्दीले प्रदेशमा मात्रै होइन केन्द्रमा पनि प्रभाव पारिरहेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको माओवादी भित्रको गुटबन्दीले माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड आफ्नै निर्णय कार्यान्वयन गराउन असफल देखिएका छन् । धनगढी ः नेकपा माओवादी केन्द्र भित्रको चरम गुटबन्दी सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पनि मौलाएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलबाट चर्किएको माओवादी भित्रको गुटबन्दीले प्रदेशमा मात्रै होइन केन्द्रमा पनि प्रभाव पारिरहेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको माओवादी भित्रको गुटबन्दीले माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड आफ्नै निर्णय कार्यान्वयन गराउन असफल देखिएका छन् ।

त्यसैमाथि माघ २७ गते माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड र महासचिव देव गुरुङले पठाएको सर्कुलरमा पनि प्रदेशको गुटबन्दीको छाया परेको आरोप लाग्न थालेको छ । पौष २७ गते सुदूरपश्चिम प्रदेश अध्यक्ष हरि चौधरी, उपाध्यक्ष अक्कल रावल र दीपेन्द्र कुवर, सचिव जनक बुढा, सहसचिव नन्द बहादुर साउद, पालिका अध्यक्षसहितको टोलीलाई प्रचण्डले सुदूरपश्चिम प्रदेश संसदीय दलको विवाद समाधान गर्नेगरी लिखित सर्कुलर पठाउने बताएका थिए ।

‘दल भित्रको विषयबारे दुई पटकसम्म लिखित निर्देशन दिइसकेको छु, अब अर्को सर्कुलरमा पनि त्यहाँको समस्या समाधान गर्ने गरी निर्देशन जारी हुन्छ’ अध्यक्ष प्रचण्डले भनेका थिए, ‘एक हप्ताभित्रै यो विषय हल गर्छु मैले भनेकै छु त ।’ सोही दिन सह इन्चार्ज विना मगर, प्रदेश अध्यक्ष हरि चौधरी, प्रदेश सभा सदस्य रमेश धामी र झपट साउदले पनि प्रचण्डलाई भेटेका थिए ।

विना मगरले आफूलाई इन्चार्ज बनाउन र खगराज भट्टलाई दलको नेता बनाउन प्रचण्डलाई प्रस्ताव राखेकी थिइन् । ‘म इन्चार्ज हुन्छु, खगराज दाइँलाई दलको नेता बनाऊ’ प्रचण्डसँग विनाको प्रस्ताव थियो । प्रचण्डले खगराजलाई संसदीय दलको नेता बनाउने विषयमा सकारात्मक भएको सङ्केत दिए पनि बुहारी बिनालाई इन्चार्ज बनाउने विषयमा भने तत्काल नै त्यसो नहुन सक्ने आशय व्यक्त गरेका थिए । ‘प्रदेशका इन्चार्जले पनि केही असुविधा भएको बताउनु भएको छ ।

तर, मैले अझै ६ महिना सुदूरपश्चिम हेर्नुपर्ने हुनसक्छ भनेको छु , त्यसो नहुँदा खगराज जीलाई नै दलको नेता र इन्चार्जको कुरा पनि हुनसक्छ ‘उनले गम्भीर हुँदै भनेका थिए ‘अहिल्यै केन्द्रीय सदस्यबाट इन्चार्ज बनाउँदा प्रश्न उठ्न सक्छ म पदाधिकारी बैठकबाट टुङ्गो लगाउँछु ।’ प्रचण्डले संसदीय दलको समस्या समाधान गर्नेगरी सर्कुलर पठाउने बताएका थिए । प्रचण्डले भनेजस्तै गरी सर्कुलर आयो ।

एक हप्ताभित्रै आउने भनिएको सर्कुलर एक महिना पछि आयो । तर, त्यसमा माओवादी अध्यक्षले आश्वस्त पारेको विषय भने समेटिएन । अघिल्लो वर्ष माघ १२ गते बहुमतबाट हटाइएका माओवादीका नेता खगराज भट्टलाई फेरी दलको नेता बनाउने आश्वासन दिएका प्रचण्डले आफैले दिएको निर्देशन कार्यान्वयन नगराउन सक्नुमा पनि प्रदेशको गुटबन्दीको घेराबन्दीमा परेको आरोप लाग्ने गरेको छ ।

माओवादी उपमहासचिव वर्षमान पुन अनन्तले हस्तक्षेप गरेपछि प्रचण्डले सर्कुलरमा पठाउने भनिएको विषय बिचमै गायब भएको थियो । अनन्तले प्रदेशको विवाद प्रदेशबाटै मिलाउनु पर्ने बताएपछि सर्कुलरमा संसदीय दलको विषय नअटेको माओवादी उच्च स्रोतको दाबी छ । ‘यहाँको दलको निर्णय यहीँको दलको बैठकले गर्छ,’ माघ २३ गते धनगढीमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा अनन्तले भनेका थिए , ‘यसको अर्थ केन्द्रले केही गर्दैन भन्ने होइन ।

तपाईँहरू एकताबद्ध हुनुहोस् भनेर केन्द्रले निर्देशन दिन्छ ।’ प्रचण्डको अघिल्लो सर्कुलर कार्यान्वयन नहुनुमा आफू संलग्न नभएको बताउँदै उनले भने ‘मेरो कारणले सर्कुलर कार्यान्वयन लम्बियो भन्ने होइन , दलको नेता फेर्ने निर्णय पनि अध्यक्षसँग, नारायणकाजीसँग, जनार्दन र मसँग सोझै जोडिने नेताहरूले बसेरै गरेका हुन् ।’ केन्द्रीय समितिको बैठक सकेपछि निवासमै आएका नेता कार्यकर्ताहरूलाई प्रचण्डले ढाडस दिँदै दलको विवाद समाधान गर्न सर्कुलर पठाउने बताएका थिए ।

माघ २७ मा पठाइएको सर्कुलरमा उक्त विषय नसमेटिएपछि थप विवाद र बहस सुरु भएको थियो । माओवादीका नेताहरूले प्रचण्डले नै आश्वासन दिएको र निर्देशन दिएको विषयमा पनि प्रचण्ड गम्भीर नभएको टिप्पणी गर्न थालेपछि फेरी दुई दिन पछि थप विषय समेट्दै अर्को सर्कुलर पनि पठाइएको छ । अघिल्लो सर्कुलरमा छुटेको संसदीय दलको वर्ष मङ्गलवारको सर्कुलरमा समेटिएको छ ।

‘मिति २०८१्०३्१२ चलानी नम्बर २४४ को यस केन्द्रीय कार्यालयबाट सुदूरपश्चिम प्रदेश सभा दल नेता चयन सम्बन्धी गरिएको निर्देशनलाई केन्द्रीय समितिको छैटौँ पूर्ण बैठक (पौष २१–२३) ले अनुमोदन गरेको हुनाले उक्त निर्णयलाई यथाशीघ्र कार्यान्वयन गर्न गराउन निर्देशन गरिएको छ’ अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र महासचिव देव गुरुङले मङ्गलवार जारी गरेको सर्कुलरमा उल्लेख गरिएको छ ।

अध्यक्ष र महासचिवले आइतबार पठाएको सर्कुलरमा यो विषय समेटिएको थिएन । अघिल्लो वर्ष माग १२ गते बहुमतले दलको नेताबाट भट्टलाई हटाएर मानबहादुर धामीलाई चयन गरेपछि प्रचण्डसँग दुवै पक्ष आ–आफ्नो माग र मुद्दा दिएर पुगिरहेका थिए । यसबिचमा प्रचण्डले पनि पार्टी र दल बनाउन भट्टलाई नै दलको नेता बनाउने गरी लिखित र मौखिक रूपमा निर्देशन दिएका थिए ।

तर, एक वर्षसम्म पनि निर्देशन कार्यान्वयन नभएपछि उनी फेरि अर्को सर्कुलर पठाएका छन् । असार ४ गते माओवादीका ११ सांसदहरूलाई पनि ‘प्रचण्ड’ ले तत्काल दलको नेता परिवर्तन गर्न निर्देशन दिएका थिए । मौखिक निर्देशन कार्यान्वयन नगराएपछि असार १२ गते प्रदेश अध्यक्ष र इन्चार्जलाई केन्द्रीय अध्यक्ष र महासचिवले लिखित निर्देशन दिएका थिए ।

लिखित सर्कुलर पठाएको एक महिनासम्म पनि उक्त निर्देशन कार्यान्वयन नभएपछि भदौ १३ गते धनगढीमा आयोजना गरिएको प्रदेश परामर्श बैठकमा पनि यो विषयले प्रवेश पाएको थियो । बैठक समापन भइसकेपछि आयोजना गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा पनि उनले भट्टलाई दलको नेता कायम गराउन निर्देशन दिएको भन्दै उक्त निर्देशन कार्यान्वयन गराउन फेरि निर्देशन दिएको जनाएका थिए ।

त्यो निर्देशन पनि कार्यान्वयन नभएपछि केन्द्रीय कमिटीको बैठकमा पनि प्रचण्डले समाधान गर्ने भन्दै सबैलाई आश्वस्त पारे । ‘खगराज भट्ट पहिले बाबुराम निकट हुनुहुन्थ्यो पछि जनार्दन हुँदै अहिले नारायणकाजीसँग पनि निकट हुनुहुन्छ, मानबहादुर धामी वर्षमान पुन निकट हुनुहुन्छ ।

अहिले प्रचण्डले सर्कुलरबाटै समस्या समाधान गर्न खोज्दा पनि उपमहासचिवले तत्कालै त्यसो नगर्ने भनेपछि प्रचण्ड ब्याक हुनुभएको थियो’ माओवादीका एक उच्च नेताले भने ‘आफ्नै निर्देशन कार्यान्वयन गराउन नसक्ने टिप्पणी आउन थालेपछि उहाँले फेरी थप सर्कुलर गर्नु भएको छ ।’

चर्को दबाब पछि पहिलेकै निर्देशन कार्यान्वयन गराउँदै भट्टलाई दलको नेता कायम गर्न प्रचण्डले नयाँ सर्कुलर पठाएका छन् । तर, यो सर्कुलर पनि कहिले कार्यान्वयन हुने हो त्यो भने अझै अनिश्चित छ ।

कार्य विभाजनमा पनि गुटबन्दी

माओवादीले आइतबार पदाधिकारीसहित केन्द्रीय सदस्यसम्मका नेताहरूको कार्य विभाजन गरेको परिपत्र तल्लो तहमा पठाएको थियो। तर, त्यसमा पनि गुटबन्दी झल्किएको माओवादी नेताहरूकै बुझाइ छ । दुई दर्जन बढी विभाग र क्षेत्र बनाउँदा सुदूरपश्चिमबाट बिना मगरबाहेक कसले जिम्मेवारी नपाएको, ६३ जना केन्द्रीय सदस्यमध्ये ९ जनाले मात्रै जिम्मेवारी पाएको, सह इन्चार्जको विषयमा पनि गुटबन्दी गरिएको माओवादी नेताहरूको आरोप छ ।

सह इन्चार्जको लागि त्रिलोचन भट्ट, लक्ष्मणदत्त जोशी, विरमान चौधरी, हरि ज्ञवाली अखण्ड, नेप बहादुर चौधरी र लोकेन्द्र लम्साल लगायत आकाङ्क्षी थिए । खगराज भट्ट भने संसदीय दलको नेता बन्ने अपेक्षामा थिए ।  तर, माघ २७को सर्कुलरले भट्टलाई सह इन्चार्जको जिम्मेवारी तोकिदियो भने अन्य आकाङ्क्षी मध्ये नेप बहादुर चौधरी कैलाली जिल्लाको इन्चार्ज भए । ती बाहेकका अन्य कसैले पनि कुनै जिम्मेवारी पाएनन् ।

भट्ट र जोशी अनन्तसँग निकट भए पनि विद्यार्थी निर्वाचनपछि खटपट पैदा भएको थियो । भट्ट सुदूरपश्चिम प्रदेशका पूर्व मुख्यमन्त्री पनि हुन् । मुख्यमन्त्री हुँदा प्रदेश सभाको आकाङ्क्षी हुँदा पनि उनकै स्वकीय रहेका शिवसिंह ओलीले टिकट लिएर निर्वाचन जितेपछि उनी नेतृत्वसँग रुष्ट भएका थिए । अर्का दुई आकाङ्क्षी विरमान चौधरी र अखण्ड अर्का उपमहासचिव जनार्दन शर्मा निकट मानिन्छन् । 

सिनिअर हुँदा पनि गुटकै कारण उनीहरूले जिम्मेवारी नपाएको बुझाइ छ । नेप चौधरी महासचिव देव गुरुङ र लोकेन्द्र लम्साल एकता प्रक्रियाबाट समाहित भएको हुँदा उनी अहिले उपमहासचिव समेत रहेका प्रदेश इन्चार्ज गिरिराजमणि पोख्रेलसँग निकट रहेको बताइन्छ । माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई र सचिवालय बैठकमा आफू निकटकालाई जिम्मेवारी दिनुपर्ने अडान कै कारण यी मध्ये कसैले पनि जिम्मेवारी नपाएको माओवादी नेताहरूको दाबी छ ।

‘एउटा समूह गएर हेडक्वाटरमा अरू सबै गलत हाम्रो समूह बलियो भन्ने रिपोर्टिङ गर्छन् । अर्को समूहले पनि अरू गलत आफू सही भन्छन् त्यही कारण सुदूरपश्चिमका नेताहरूले यथोचित जिम्मेवारी पाएनन्’ माओवादीका एक नेताले भने, ‘एकले अर्कालाई रोक्ने र छेक्ने प्रयासले सबै छेकिए,सबै रोकिए ।’ सुदूरपश्चिमका नेताहरूले यथोचित जिम्मेवारी नपाएको र विभेद भएको भन्दै अहिले माओवादी नेताहरूले सामाजिक सञ्जालमा पनि यसलाई सङ्केत गरिरहेका छन् ।

‘हामी गुटमा विश्वास नगरी उप गुट पनि बनाउँछौ अनि नेतृत्वले कसरी विश्वास गर्छ त हामीलाई ? गुट पिच्छै नेता बनाउनुपर्ने कति सकस छ नेतृत्वलाई यो सत्यलाई स्वीकार गरौँ’ माओवादी सांसद शिवसिंह ओलीले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा लेखेका छन् , ‘हाम्रा गतिविधिले नेतृत्वले मात्रै होइन कार्यकर्ता र जनताले पनि विश्वास नगर्ने अवस्था आउँदै छ ।’

पार्टीमा गुटगत भाड्भैलो गर्न भन्दा इमान्दारी पूर्वक नेतृत्व हस्तान्तरण गर्न उनको प्रस्ताव छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशका पूर्व उपसभामुख निर्मला बडाल जोशीले पनि माओवादीको कार्य विभाजनलाई लिएर प्रश्न गरेकी छन् ।  सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट केन्द्रीय समितिमा र विभागमा कुनै पनि व्यक्ति थप नहुनु विडम्बना पूर्ण विषय रहेको उनले बताएकी छन् ।

अन्य केन्द्रीय सदस्यहरूको कार्य विभाजनको विषयमा पनि उनको प्रश्न छ । ‘तल्लो कमिटीले उपल्लो कमिटीको कार्य विभाजन गर्ने विधि लेनिनवादी सिद्धान्त भित्र कै होला कि ?’ सामाजिक सञ्जाल मार्फत नेतृत्वसँग जोशीले प्रश्न गरेकी छन् । सुदूरपश्चिममा रहेका मध्ये ९ जनालाई जिल्ला इन्चार्ज तोकिएको छ । खगराज भट्ट र विना मगरलाई सह इन्चार्ज तोकिएको छ ।

ती बाहेकका अन्य ५४ जनाको केन्द्रीय सदस्यहरूको जिम्मेवारी समन्वय कार्यालयले तय गर्ने सर्कुलरमा उल्लेख गरिएको छ । प्रदेश इन्चार्जको नेतृत्वमा सह इन्चार्जहरू, प्रदेश सभाको दल नेता, प्रदेश अध्यक्ष र उक्त प्रदेशमा कार्यरत स्थायी समिति सदस्यहरू समन्वय कार्यालयमा रहने छन् । प्रदेशका अन्य केन्द्रीय सदस्यको जिम्मेवारी उक्त कार्यालयको गर्ने छ ।

  तर, केन्द्रीय सदस्य समेत नरहेका व्यक्तिहरू समन्वय कार्यालयमा रहेको र तल्लो तहका नेताले माथिल्लो तहमा रहेका नेताहरूलाई जिम्मेवारी दिनेगरी बनाइएको उक्त विधिले पनि माओवादी भित्र थप सकस र संकट पैदा गरेको छ ।

आइतबार आएको सर्कुलरमा सुदूरपश्चिमबाट कोही पनि केन्द्रीय सदस्य थप नभएको, विभाग र क्षेत्रमा पनि मुख्य जिम्मेवारी नपाएको गुनासाहरू आइरहेका थिए । त्यसको दुई दिनपछि आएको सर्कुलरमा भने त्यसलाई केही हलसम्म पनि व्यवस्थापनको पहल भइरहेको देखिन्छ ।

नयाँ सर्कुलरमा संसदीय दलको विषयसँगै बैतडीका प्रेम प्रकाश भट्ट र बाजुराका मनलाल खत्रीलाई वैकल्पिक केन्द्रीय सदस्यमा मनोनीत भएका छन् ।

]]>
उपाध्यायको ‘आमा म आउँदैछु’ कविता सङ्ग्रह विमोचन https://gaumulkhabar.com/news/2173 Tue, 11 Feb 2025 19:08:53 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2173 पत्रकार दीर्घराज उपाध्यायको ‘आमा म आउँदैछु’ कविता सङ्ग्रह विमोचन गरिएको छ । साहित्यकार डा. नवराज लम्साल, सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयका पूर्वरजिष्ट्रार डा. हेमराज पन्त, सुदूरपश्चिम प्रदेश सभा सदस्य धर्मराज पाठक, साहित्यकार श्रेष्ठ प्रिया पत्थर, ऐश्वर्य प्रकाशनका अध्यक्ष गणेश जोशीले मंगलबार धनगढीमा आयोजित कार्यक्रममा संयुक्त रूपमा कविता सङ्ग्रह विमोचन गरे । धनगढी ः पत्रकार दीर्घराज उपाध्यायको ‘आमा म आउँदैछु’ कविता सङ्ग्रह विमोचन गरिएको छ । साहित्यकार डा. नवराज लम्साल, सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयका पूर्वरजिष्ट्रार डा. हेमराज पन्त, सुदूरपश्चिम प्रदेश सभा सदस्य धर्मराज पाठक, साहित्यकार श्रेष्ठ प्रिया पत्थर, ऐश्वर्य प्रकाशनका अध्यक्ष गणेश जोशीले मंगलबार धनगढीमा आयोजित कार्यक्रममा संयुक्त रूपमा कविता सङ्ग्रह विमोचन गरे ।

सो क्रममा प्रमुख अतिथि साहित्यकार लम्सालले कविता सङ्ग्रह आर्थिक विकास र परिवर्तनका लागि शङ्खघोष हुन सक्ने जिकिर गरे । उनले कोरोना महामारी र द्वन्द्वको क्रममा देखिएका आक्रोश र पीडा कविता सङ्ग्रहमा समेटिएको बताए ।

लम्सालले पत्रकार तथा कवि उपाध्यायको प्रशंसा गर्दै धनगढीमा हुर्किएर पनि देश–विदेश नियाल्न सक्ने, कलममा तागत भएको व्यक्तिका रूपमा आफूले पाएको चर्चा गरे । कवि उपाध्यायले कवितामा विचारमात्र नभएर हृदय, समाजको चेत र चेतना लेखेको लम्सालको भनाइ थियो ।

सुदूरपश्चिम क्याम्पसका पूर्वरजिष्ट्रार डा. पन्तले पत्रकारिताका माध्यमबाट सुदूरपश्चिमको विकास र समृद्धिका सवालमा कलम चलाउँदै आएका उपाध्यायको प्रशंसा गर्दै कोभिड महामारीमा नागरिकको जीवन रक्षाका लागि मानवीय कार्य गरेको स्मरणसमेत गरे ।

उपाध्यायको कवितामा प्रेम, सद्भाव र समाजमा भएका विकृतिमाथि चोटिलो प्रहार गरिएको उनको भनाइ थियो । कैलाली बहुमुखी क्याम्पसका सहप्राध्यापक सीताराम भट्टले उपाध्यायका कवितामा कोभिडमा नागरिकले भोगेको पीडा, राज्यको अकर्मयण्यता, राजनीतिका विसंगति र प्रेमको समिश्रण रहेको बताए । विमोचित कविता सङ्ग्रह उनको चौथो कृति हो ।

यसअघि उनको एउटा कविता सङ्ग्रह, एउटा गजल सङ्ग्रह र ‘द्वन्द्व पत्रकारिताको एक दशक’ पुस्तक प्रकाशित छ । उपाध्यायले मुलुकले भोगेका विपत्ति, नागरिकका पीडा, विकृत राजनीति, समय र परिवेशबाट उद्वेलित भएर कवितामा भावनाहरू प्रस्फुटित भएको बताए ।

उनले कोभिड महामारी र द्वन्द्वको क्रममा मुलुक र नागरिकले भोगेको व्यथा पनि कवितामा उतारेको चर्चा गरे । ऐश्वर्य प्रकाशन प्रालिका अध्यक्ष गणेश प्रसाद जोशीले उपाध्यायद्वारा लिखित कविता सङ्ग्रह प्रकाशन गर्न पाउँदा खुसी लागेको बताए । विमोचन समारोहमा वरिष्ठ साहित्यकार श्रेष्ठ प्रिया पत्थर र वरिष्ठ पत्रकार टीकाराम यात्रीले शुभकामना मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए । 

]]>
एमाले गौमुल गाउँ कमिटीको बैठक माघ ३० गते बस्ने https://gaumulkhabar.com/news/2172 Tue, 11 Feb 2025 17:45:07 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2172 ३ महिने जरा अभियानको कार्यायोजना निर्माणका लागि बैठक बस्ने गाउँ कमिटी सचिव धन बहादुर बोहराले बताएका छन् । बैठक गौमुल गाउँपालिकाको केन्द्र घट्मुनामा विहान १० बजे बस्नेछ । बाजुरा : नेपाल कम्यूनिष्ट पार्टी एमाले गौमुल गाउँ कमिटीको पाँचौ नियमित बैठक माघ ३० गते बुधबार बस्ने भएको छ । एमालेको जरा अभियान केन्द्रीत बैठक बस्ने भएको हो ।

३ महिने जरा अभियानको कार्यायोजना निर्माणका लागि बैठक बस्ने गाउँ कमिटी सचिव धन बहादुर बोहराले बताएका छन् । बैठक गौमुल गाउँपालिकाको केन्द्र घट्मुनामा विहान १० बजे बस्नेछ । 

बैठकमा ३ महिने जरा अभियान कार्ययोजनासहित अन्य गतिविधिका बारेमा बृहत छफल गरिने बोहराले बताए । गाउँ कमिटीले एक सूचना जारी गर्दै प्रदेश कमिटीका सदस्य, जिल्ला कमिटी सदस्य, गाउँ कमिटी पदाधिकारी र सदस्यहरु, वडा कमिटीका अध्यक्षहरुलाई बैठकमा बोलाईएको छ ।

]]>
सुदूरपश्चिमका सांसदलाई आधा करोडका ल्यापटप https://gaumulkhabar.com/news/2171 Tue, 11 Feb 2025 17:35:45 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2171 सुदूरपश्चिम प्रदेश सभाले ४३ जना प्रदेश सांसदहरूलाई नयाँ ल्यापटप दिने तयारी गरेको छ । विकास निर्माणका काममा गति दिन नसकेको र कानून बनाउन सुस्त रहेको प्रदेश सभाले सांसदहरूलाई झण्डै आधा करोडका ल्यापटप बाँड्न लागेको हो । धनगढी : सुदूरपश्चिम प्रदेश सभाले ४३ जना प्रदेश सांसदहरूलाई नयाँ ल्यापटप दिने तयारी गरेको छ । विकास निर्माणका काममा गति दिन नसकेको र कानून बनाउन सुस्त रहेको प्रदेश सभाले सांसदहरूलाई झण्डै आधा करोडका ल्यापटप बाँड्न लागेको हो ।

प्रदेश सरकारमा सहभागी भएका मुख्यमन्त्री, मन्त्री र राज्यमन्त्रीबाहेकलाई दिन लागेको हो । दैनिक काम कारबाही चुस्त बनाउन र प्रविधिमैत्री काममा सांसदको भूमिका र जिम्मेवारी बढाउन महँगा ल्यापटप वितरण गर्न लागिएको प्रदेश सभाले जनाएको छ ।

प्रदेशसभा सचिवालयले नयाँ ल्यापटप खरिद प्रक्रियासमेत अगाडि बढाइसकेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश सभामा ५३ जना प्रदेश सभा सदस्य छन् । तीमध्ये ४३ जना सांसदका लागि ल्यापटप खरिद गर्न लागिएको हो ।

जसका लागि ४७ लाख २९ हजार ९ सय ९३ रुपैयाँ ५५ पैसामा टेन्डर भएको छ । खरिदका लागि टेन्डर ३० दिनको टेन्डर आह्वान भइसकेको छ । त्यसपछि वितरण गरिने प्रदेशसभा सचिव देवबहादुर बोगटीले बताएका छन् ।

प्रदेश सभाको अघिल्लो कार्यकालमा पनि २७ लाखमा सांसदका लागि ल्यापटप खरिद गरेको थियो । तीमध्ये केही संसद्को कार्यकाल सकिँदासम्म पनि ल्यापटप बुझाएनन् । बुझाएका मध्ये सबैजसो काम नलाग्ने अवस्थामा छन् ।

पहिलोका ल्यापटप काम नलाग्ने भन्दै गोदाममै थन्क्याएर नयाँ ल्यापटप खरिद गर्न लागेको हो । पुराना ल्यापटप काम नलाग्ने अवस्थामा पुगेपछि नयाँ खरिद गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको दाबी सचिव बोगटीको छ ।

प्रदेश सभा सदस्यहरूलाई ल्यापटप दिन प्रदेश सभा सचिवालयले तयारी गर्दा स्वयं प्रदेश सभा सदस्यहरू भने यस विषयमा विभिन्न टीकाटिप्पणी सुरु भइरहेको बताउन थालेका छन् । केही सांसदहरूले भने सुविधा भोगी भएको भन्ने गलत सन्देश जाने बताएका छन् ।

यो करिब प्रक्रियामा सबैको सहमति र एकमत देखिन्छ । नेकपा एमाले प्रमुख सचेतक चक्र मल्लले यस विषयमा छलफल नभएको बताउँछन् । ‘प्रदेश सभा सदस्यहरूसँग छलफल गरेर ल्यापटप लिन लागिएको होइन ।

हामीलाई आवश्यक पर्ने ल्यापटप हामीसँग नै छ,’ उनले भने, ‘अघिल्लो कार्यकालमा पनि ल्यापटप दिइएको थियो रे, मिल्छ भने त्यही प्रयोग गर्दा राम्रो ।’

स्वतन्त्र सांसद डा. तारा जोशीले पनि नयाँ ल्यापटप खरिद गरेर राज्यलाई आर्थिक भार बढाउनुभन्दा अघिल्लो कार्यकालमा रहेका ल्यापटपलाई मर्मत गरेर वितरण गर्दा उपयुक्त हुने बताउँछन् । सांसदहरू भने प्रविधिलाई प्रयोग गर्नुपर्ने बताउँछन् ।

दैनिकजसो कामकाज सहज हुने, डायरीमा मात्रै टिपोट गर्दा पनि अवधिभरका लागि थप सहज हुने सांसदहरू बताउँछन् । अहिले सांसदमा विधेयक पनि छैनन् । संसद् चलिरहेको छैन ।

सांसदहरू सबै कामविहीन छन् । नागरिक उन्मुक्ति पार्टी संसदीय दलका नेता घनश्याम चौधरीले प्रविधिको सही सदुपयोग गर्नुपर्ने भन्दै आवश्यकताका आधारमा माग गरिएको बताएका छन् ।

]]>
बाजुरा जिल्लामा मदिरा व्यवस्थापन गरिने https://gaumulkhabar.com/news/2170 Tue, 11 Feb 2025 17:16:29 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2170 बाजुरा जिल्लामा मदिरा व्यवस्थापन गरिने भएको छ । समाजलाई शान्त, सभ्य, र सुव्यवस्थित गर्नका लागि यस्तो गर्न लागिएको हो । सर्वसाधारण जनताको सदाचार, स्वास्थ्य, सुविधा तथा आर्थिक हित कायम राख्दै तथा अग्रगमनको सकारात्मक बाटोमा अग्रसर गराउन मदिराको व्यवस्थापन आवश्यक देखिएको समन्वय प्रमुख श्री तुलसीराम रोकायाले बताएका छन् । बाजुरा ः बाजुरा जिल्लामा मदिरा व्यवस्थापन गरिने भएको छ । समाजलाई शान्त, सभ्य, र सुव्यवस्थित गर्नका लागि यस्तो गर्न लागिएको हो ।

सर्वसाधारण जनताको सदाचार, स्वास्थ्य, सुविधा तथा आर्थिक हित कायम राख्दै तथा अग्रगमनको सकारात्मक बाटोमा अग्रसर गराउन मदिराको व्यवस्थापन आवश्यक देखिएको समन्वय प्रमुख श्री तुलसीराम रोकायाले बताएका छन् ।

बाजुरा जिल्लाको सातौँ जिल्ला सभाले जिल्लाभर एकै प्रकृतिको कार्यविधि लागू गरी मदिरा व्यवस्थापन गर्ने भनी गरेको निर्णयानुसार जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालयले तयार गरेको कार्यविधिको मस्यौदामा मंगलबार छलफल गरिएको जिल्ला समन्वय अधिकारी दीपेन्द्र पाण्डेले बताएका छन् ।

उक्त छलफलमा महत्वपूर्ण सुझाव समेत प्राप्त भएको पाण्डेले बताएका छन् । उनका अनुसार जिल्ला समन्वय समितिले नमुना कार्यविधि बनाएर सबै स्थानीय तहमा पठाउने र स्थानीय तहहरुले उक्त कार्यविधि आफ्नो सभाबाट पारित गरी लागू गरिने भएको छ ।

गौमुल गाउँपालिकाले लागू गरेको मदिरा व्यवस्थापनको नीति अपनाईएको विधिमा आवश्यक परिमार्जन गरी थप कार्यान्वयन गर्न योग्य र व्यवस्थापन गर्न सकिने गरी कार्यविधि तर्जुमा भईरहेको छ ।

जिल्लाका केही स्थानीय तहले यसअघि नै मदिरा व्यवस्थापन गरेको छन् । भने केही स्थानीय तहले पूर्ण रुपमा रोक गर्न समेत प्रयास गरेका थिए । सोही अनुसार समन्वय समितिले जिल्लाभर लागू गर्ने गरी अगुवाई गर्न लागेको हो ।

जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालयमा मंगलबार बसेको उक्त बैठकमा समन्वय प्रमुख तुलसीराम रोकाया, बडीमालिका नगरपालिकाका प्रमुख अमरबहादुर खड्का, जिल्ला स्थित राजनीतिक दलका प्रमुख, प्रमुख जिल्ला अधिकारी मेघनाथ पाध्या, प्रहरी नायब उपरीक्षक दीलिप कुमार गिरी लगायतको उपस्थिति थियो ।

]]>
अन्ततः श्रीमानसँग अलग भइन् एलिना, विवाहकाे ९ महिनामै सम्बन्ध विच्छेद https://gaumulkhabar.com/news/2169 Tue, 11 Feb 2025 16:50:25 +0545 https://gaumulkhabar.com/news/2169 गायिका एलिना चौहानले श्रीमान विष्णु सापकोटासँग सम्बन्धविच्छेद गरेकी छन् । एलिनाले सम्बन्ध विच्छेदका लागि हालेको मुद्दाको आज जिल्ला अदालत काठमाडौंले छिनोफानो गरेको हो । एलिना र विष्णुबीच गत वैशाख ५ गते विवाह भएको थियो । काठमाडौं :  गायिका एलिना चौहानले श्रीमान विष्णु सापकोटासँग सम्बन्धविच्छेद गरेकी छन् । एलिनाले सम्बन्ध विच्छेदका लागि हालेको मुद्दाको आज जिल्ला अदालत काठमाडौंले छिनोफानो गरेको हो ।

एलिना र विष्णुबीच गत वैशाख ५ गते विवाह भएको थियो । उनीहरुको वैवाहिक सम्बन्ध १० महिना पनि टिक्न सकेन । एलिनाका दाइ प्रल्हाद चौहानले सम्बन्धविच्छेदको पुष्टि गरेका छन् ।

उनले फेसबुकमा लेखेका छन्, ‘मेरी बहिनीले तिमीबाट भोगेका शारीरिक, मानसिक र भावनात्मक यातनाको हिसाब आजबाट समाप्त भएको छ । आजदेखी मेरी बहिनी र विष्णु सापकोटाको सम्बन्ध कानूनी रुपमा समाप्त भइसकेको छ ।’

एलिनाले श्रीमानसँग अंश र मानाचामलको दावी गरेकी छैनन् । त्यही भएर डिभोर्स प्रक्रिया छिटो भएको हो । हाल अष्ट्रेलियामा बस्दै आएका बिष्णुले वारेस मार्फत डिभोर्सको मुद्दा लडेका थिए ।

]]>