उनका अनुसार, “लैङ्गिक हिंसा केवल महिला माथिको अत्याचार मात्र होइन, यो समग्र मानव मर्यादा र सामाजिक न्याय माथिको ठेस हो । त्यसैले महिला र पुरुष समान मानवीय क्षमताका धनी हुन् भन्ने तथ्य प्रत्येक व्यक्तिको चेतनामा गहिरोसँग स्थापित हुन जरुरी छ ।”

उपाध्यक्ष थापाले अपील गर्दै भनिन् “१६ दिने अभियानको सार्थकता तब मात्रै हुन्छ, जब हाम्रो मन र मस्तिष्कबाट ‘हिंसा कहिल्यै स्वीकार्य हुन सक्दैन’ भन्ने दृढ धारणा जागृत हुन्छ । समुदाय, परिवार र संस्थागत तह सबैले हिंसा नदोहोरिने वातावरण निर्माण गर्न अग्रसर हुनुपर्छ ।”

गाउँपालिकाले अभियानलाई विशेष रूपमा रुपमा मनाउँदै १६ दिनसम्म विविध जनचेतनामूलक, अन्तरक्रियात्मक, सांस्कृतिक तथा व्यवहार परिवर्तनमुखी कार्यक्रम गर्ने जानकारी दिदैँ उनले अभियान सफल बनाउन सबै पक्षको साथ, सहयोग र सहभागिता अपरिहार्य रहेको बताइन् ।

यस वर्षको अभियान २५ नोभेम्बरदेखि १० डिसेम्बर २०८२ सम्म चल्नेछ । सरकारी तथा गैरसरकारी निकाय, विद्यालय, स्वास्थ्य संस्था, महिला समूह, युवा क्लब र नागरिक समाजका विभिन्न संगठनहरूले हिंसा विरुद्धका संदेशमूलक गतिविधि देशभर सञ्चालन गरिरहेका छन् ।

१६ दिने अभियानको ऐतिहासिक पृष्ठभूमी स्मरण गर्दै थापाले विश्वभर यो दिवस मनाइनु भनेको महिला माथि गरिने हिंसा अन्त्यका लागि एकजुट अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धताको प्रतीक भएको बताइन् ।

सन् १९६० मा डोमिनिकन रिपब्लिकमा तत्कालीन तानाशाह राफेल टुलिजाले महिला अधिकारका लागि लड्ने तीन मिराबल दिदीबहिनीको निर्मम हत्या गराएको घटनालाई आज पनि लैङ्गिक हिंसाको क्रूरताको प्रतीकका रुपमा लिइन्छ ।

यहीँ दिनको स्मरणमा विश्वले २५ नोभेम्बर लाई महिला हिंसा अन्त्य दिवसको रूपमा मनाउन थालेको इतिहास छ । सन् २००० फेब्रुअरी ७ मा संयुक्त राष्ट्र संघको महासभाले यस दिनलाई औपचारिक रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय महिला हिंसा अन्त्य दिवस को मान्यता दिएको थियो ।

उपाध्यक्ष थापा भन्छिन् “२०८२ साललाई हिंसामुक्त वर्ष बनाउने लक्ष्यका साथ हामीले स्थानीय तहबाटै प्रतिबद्धता जनाउनुपर्छ । न्याय, समानता र मर्यादामा आधारित समाज निर्माण हाम्रो सामूहिक दायित्व हो ।”

आजको कार्यक्रममा गौमुल गाउँपालिका-४ का वडा अध्यक्ष अमर विक, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जगदीश प्रसाद भट्ट, रेडियो गौमुलका स्टेशन प्रबन्धक रमित विक लगायत कर्मचारीहरुको सहभागिता रहेको थियो । 

खप्तड छेडेदह गाउँपालिका १ र २ काँडा र जयवागेश्वरीमा २०७६ सालसम्म पनि सत प्रतिशत बाल विवाह हुने गरेको तथ्याकं छ । गाउँपालिका र गैर सरकारी संस्थाका साथै समुदायको सचेतना स्तरमा आएको सुधार पछि केही वर्षमै बालविवाह शून्य अवस्थामा पुगेको हो ।

२ नम्बर वडाका सबै टोल र बस्तीमा गएको २ वर्षदेखि कुनै पनि बालविवाह नभएको पालिकाले बताएको छ । बालविवाह गर्नेको संख्या नै नभएपछि पालिकाको पहिलो वडाका रुपमा बालविवाह शुन्य वडा घोषणा गरिएको अध्यक्ष दीलबहादुर रावतले बताएका छन् ।

अध्यक्ष रावतले नै औपचारिक कार्यक्रमका बीच वडालाई बालविवाह शून्य वडाका रुपमा घोषणा गरेका हुन् । वडा स्तरीय कार्यक्रम आयोजना गरि औपचारिक घोषणा गरिएको हो । २० वर्ष उमेर समूह भन्दा अगाडि कोही कसैलेपनि विवाह नगरेको पाइएको छ । 

बालविवाह न्यूनिकरण र किशोरी सशक्तिकण सम्बन्धी पालिकासँगको सहकार्यमा महिला विकास मञ्चले सचेतना मुलक कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको छ । पालिका र महिला विकास मञ्चकै सहकार्यमा वडालाई बालविवाह शून्य वडा घोषणा गरिएको हो । घोषणा कार्यक्रमको संयोजन वडा स्तरीय बाल सञ्जालले गरेको थियो ।

हाल पालिका र वडा स्तरीय बाल सञ्जाल, महिला विकास मञ्च, गाउँपालिका महिला बालबालिका तथा जेष्ट नागरिक शाखाले बालविवाह विरुद्ध र किशोरी सशक्तिकरण सम्बन्धी कार्यक्रम गरिरहेका छन् । यस अघि लामो समय पीसविन नेपाल र गुड नेवर्स इन्टरनेशनलको सयुक्त सहकार्यमा पनि बालविवाह न्यूनिकरणका लागि काम गर्दै आएको थियो ।

लामो प्रयास पछि वडालाई बालविवाह शून्य वडा बनाउन सफल भएकोमा पालिका उपाध्यक्ष विशु नाथले खुसी व्यक्त गरेकी छन् । बालविवाहले स्वय व्यक्ति र सामाजिक जीवनमा समेत ठूलो असर पुग्ने, आमा र बच्चाको भविष्यमा जोखिम बढ्ने र पारिवारीक

समृद्धिमा समेत अवरोध हुने हुँदा बालविवाह रोक्न अभियान नै सञ्चालन गरिएको महिला विकास मञ्चका कार्यक्रम संयोजक कृष्णा दानीले बताएकी दिएकी छन् । महिला विकास मञ्चले अहिलेपनि पालिकामा कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको छ । 

२० वर्षमुनिका कुनै पनि बालबालिकाको विवाह नभएको र अबपनि कुनै हालतमा गर्न गराउन नदिने सामुहिक प्रतिवद्धतापछि वडालाई बालविवाह शून्य वडा घोषणा गरिएको वडा अध्यक्ष भक्त बहादुर बुढाले बताएका छन् । बालविवाहलाई न्यूनीकरणमा शिक्षित परिवार, पालिका र महिला विकास मञ्च सहीतका संस्थाहरुको योगदान रहेको भन्दै वडा अध्यक्ष बुढाको सबैलाई धन्यवाद दिएका छन् । 

सिंगो पालिकामै बालविवाह अहिले विस्तारै कम भइरहेको र सुधारको अवस्थामा पुगेको भन्दै अभियानलाई थप सफल बनाउन सबैले आ-आफ्नो तर्फबाट योगदान गर्नु पर्ने सुझाव निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कृष्णप्रसाद जैशीको छ । 

बालविवाह शून्य वडा घोषणा कार्यक्रममा विभिन्न सचेतामूलक नाटकसहित नृत्य प्रदर्शन समेत गरिएको थियोे । भने उक्त अभियानमा साथ सहयोग र महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने समुदाय, बालक्लव, महिला विकास मञ्चलाई प्रमाणपत्रसहित सम्मान गरिएको थियो । 

वडा नम्बर २ का अध्यक्ष भक्त बहादुर बुढाको अध्यक्षतामा सञ्चालन भएको कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि गाउँपालिका अध्यक्ष दिलबहादुर रावत थिए ।

त्यस्तै विशिष्ट अतिथि उपाध्यक्ष बिशुदेवि नाथ, निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कृष्णराज जोशी, वडा नम्बर ३ का अध्यक्ष बिर्क बहादुर रावत, कार्यपालिका सदस्य, पालिका स्तरीय बाल सञ्जाल अध्यक्ष सनम सुनार, वडा सदस्य, महिला विकास मञ्च बाजुराका देव सेराला, राजनीतिक दलका प्रतिनिधि, स्वास्थ्यकर्मी, विभिन्न विद्यालयका विव्यस अध्यक्ष, प्रधानाध्यापक, शिक्षक विद्यार्थी अभिभावक लगायत सहभागी थिए ।