“राष्ट्रको अभिभावक, सेनाको परमाधिपति जस्ता पदमा पुगेको व्यक्ति सबैका साझा व्यक्ति हुन्छन् । त्यस्तो पद धारण गरिसकेको व्यक्तिले पुनः राजनीति गर्ने कुरा राम्रो सन्देश होइन,” महासचिव पोखरेलले भने । उनका अनुसार यो निर्णय केवल विद्यादेवी भण्डारीका लागि नभई भविष्यका लागि मार्गनिर्देशन स्वरूप गरिएको हो ।

महासचिव पोखरेलले माओवादी केन्द्रले पूर्वराष्ट्रपतिलाई राजनीतिमा फर्काएर गम्भीर भूल गरेको आरोप लगाउँदै त्यसलाई सच्याउनुपर्नेमा जोड दिए । उनले एमालेले विधि, अनुशासन र लोकतान्त्रिक अभ्यासलाई बलियो बनाउँदै अघि बढ्ने स्पष्ट गरे ।

त्यस्तै उनले दशौँ राष्ट्रिय महाधिवेशनले अध्यक्षको कार्यकाल दुई वर्षमा सीमित गर्ने विषयलाई प्रमुख एजेन्डाका रूपमा निर्णय गरेको बताए । भीम रावल पार्टीहित विपरीत कार्यमा संलग्न भएकाले पार्टीबाट बाहिरिनुपर्ने उनको भनाइ थियो ।

उनले एमालेलाई कमजोर बनाउन चौतर्फी घेराबन्दी भइरहेको दाबी गर्दै कार्यकर्तालाई एकताबद्ध भई ‘मिशन ८४’ सफल बनाउन आह्वान गरे । “एमाले विरुद्ध भइरहेको चुनौतीको सशक्त प्रतिवाद गर्दै एमालेलाई बलियो राष्ट्रिय शक्ति बनाउने हाम्रो अभियान हो,” पोखरेलले भने ।

उनले कांग्रेस–एमाले नजिकिएपछि माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड छटपटिएको टिप्पणी गर्दै रास्वपाले निराशा र पपुलिज्मलाई आधार बनाएर राजनीति गरिरहेको बताए । “अराजकता र पपुलिज्म दीर्घकालीन हुँदैन,” पोखरेलको भनाइ छ ।

साउन २९ गतेदेखि बेपत्ता भएकी आमा-छोरी आज नजिकैको गौरीशंकर सामुदायिक वनमा मृत भेटिएका हुन् । इलाका प्रहरी कार्यालय सुखडका डीएसपी रमेशदत्त अवस्थीका अनुसार घटनाबारे अनुसन्धान भइरहेको छ ।

उनले भने, ‘शवलाई पोष्टमार्टमका लागि टिकापुर अस्पताल पठाइएको छ । अहिलेसम्म कसैले जाहेरी दिएको छैन तर हामी छानबिन गरिरहेका छौँ ।’

प्रहरीको प्रारम्भिक अनुसन्धानअनुसार सुरूमा छोरीलाई झुण्ड्याएर र त्यसपछि आमाले आत्महत्या गरेको देखिन्छ । तर, विस्तृत घटना अनुसन्धानपछि मात्र भन्न सकिने प्रहरीको प्रष्टोक्ति छ । आरती डंगौराको दुई वर्षअघि बिहे भएको थियो ।

महाशाखाका अनुसार अहिले देशभर साधारणतया बदली रहेको छ । कोशी, बागमती, गण्डकी र लुम्बिनी प्रदेका थोरै स्थान तथा सुदूरपश्चिम र कर्णाली प्रदेशका पहाडी भूभागका एकदुई स्थानमा मध्यम वर्षा भइरहेको छ ।

आज दिउँसो देशभर साधारणतया बदली रहने छ । कोशी, मधेस र बागमती प्रदेशको तराई र पहाडी भूभाग तथा बाँकी प्रदेशको पहाडी भूभागका केही स्थान तथा बाँकी तराई भूभागका थोरै स्थानमा मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ ।

कोशी र बागमती प्रदेशका पहाडी भूभागका एकदुई स्थानमा भारी वर्षाको सम्भावना रहेको छ । आज राति कोशी, मधेस र सुदूरपश्चिम प्रदेशलगायत बाँकी प्रदेशका पहाडी भूभागमा साधारणतया बदली रही बाँकी भूभागमा आंशिक बदली रहने छ ।

मधेस लगायत कोशी, गण्डकी र सुदूरपश्चिम प्रदेशको पहाडी तथा तराई भूभाग र बाँकी प्रदेशको पहाडी भूभागका थोरै स्थान तथा तराई भूभागका एकदुई स्थानमा मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ । कोशी प्रदेशको तराई र पहाडी भूभागका एकदुई स्थानमा भारी वर्षाको सम्भावना छ ।

राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणका अनुसार विपद्मा परेर २३ जना बेपत्ता हुँदा पाँच हजार ४१ परिवार प्रभावित भएका छन् ।

देशभर बाढीका दुई सय १६, पहिरोका तीन सय १७, भारी वर्षाका दुई सय २१, चट्याङका दुई सय ४५, सर्पदंशका ७७ घटना घटेका छन् ।

त्यसैगरी, आगलागीका एक हजार ११४, डढेलोका एक सय ५८, हुरीबतासका दुई सय ७७, जनावर आक्रमणका एक सय ७२, लेक लागेको ४६, भूकम्पका पाँच, डुङ्गा पल्टेर दुई, असिना हुरी र अन्यका एक-एकवटा विपद्का घटना घटेका छन् ।

प्राधिकरणका अनुसार साउन ३१ गते मात्र आगलागीका सात, बाढी एक, पहिरोका आठ, अविरल वर्षा चार, जनावर आक्रमणका तीन घटना घटेका छन् । विपद्मा परेर एक जनाको ज्यान गएको छ ।

अनुमानित क्षति रु ३८ लाख ४० हजार बराबर भएको छ । विपद्बाट प्रभावितको खोज, उद्धार र राहतका लागि एक सय ४० प्रहरी परिचालन गरिएको छ ।

यसका साथै बिहानै नुहाइधुवाइ गरी विभिन्न परिकार बनाएर कृषिसँग सम्बन्धित औजार तथा फलफूल आजका दिन आफन्तलाई ओल्को अर्थात् उपहार दिने पनि गरिन्छ। वर्षापछि सङ्कटबाट बचेको र नवजीवन प्राप्त भएको खुसियालीमा यस क्षेत्रमा ओल्के मनाउने प्रचलन रहेको संस्कृतिका जानकार जयानन्द भट्टले बताए।

यो दिन ओल्कोको रूपमा फलफूल, सागपात, अन्न, दूध, दही, घिउ, गुड र पक्वान आदि मान्यजन र आफन्तकहाँ लिएर भेटघाट गर्न जाने चलन छ। धेरैजसो ठाउँमा मन्दिरमा अन्न चढाई ओल्को हाल्दछन्।

यो पर्व कुनै धार्मिक वा पौराणिक उत्प्रेरणाबाट प्रभावित नभई यस भेगका बासिन्दाको मौलिक तथा जेठो पर्वका रूपमा पनि रहिआएको छभने सिंह सङ्क्रान्ति पनि भन्ने गरिएको छ। ओल्को भन्नाले सम्मानित व्यक्तिलाई दिइने केही वस्तु वा उपहारलाई जनाउने पण्डित दयाकृष्ण पन्तले बताए।

उनले भने, “ठूलालाई सम्मान र सानालाई माया गर्नु हाम्रा पर्वहरूका मुख्य विशेषता हो, ओल्कोलाई शाब्दिक अर्थले उपहार लिनु दिनुमा मात्र नभई संस्कृति, परम्परा र आस्थाका रूपमा पनि चिनिन्छ।” यसैबिच, ओल्के पर्वका अवसरमा सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले आज प्रदेशभर सार्वजनिक बिदासमेत दिएको छ।